“Bị viêm đau khớp gối nên ăn gì, kiêng gì để tốt cho bệnh nhân?” Đây là câu hỏi được rất nhiều bệnh nhân quan tâm. Bởi một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh có vai trò quan trọng trong việc giảm đau, sưng, viêm, nóng rát khớp gối, đồng thời hỗ trợ tái tạo sụn khớp bị tổn thương. Bên cạnh đó, ăn uống đúng cách còn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể ở người bị viêm khớp gối.
Người bị viêm đau khớp gối nên ăn gì
Đau khớp gối là một trong những bệnh lý cơ xương khớp thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh có biểu hiện sưng, đau, sưng tấy ở phần tiếp giáp giữa xương bánh chè, xương ống chân và xương đùi. Bệnh viêm khớp gối nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Hiện nay, vẫn chưa có phương pháp chữa trị dứt điểm bệnh thoái hóa khớp gối. Theo đó, các loại thuốc Tây được chỉ định nhằm giảm các triệu chứng viêm nhiễm, ngăn chặn bệnh tiến triển và bảo tồn sụn khớp. Vì vậy, bên cạnh việc tuân thủ các biện pháp y tế, các bác sĩ chuyên khoa cũng khuyến khích người bệnh kết hợp lối sống khoa học, lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống để hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, xây dựng chế độ ăn uống giúp tăng cường sức khỏe, phục hồi tổn thương ở mô sụn và giảm sưng tấy, sưng đỏ, đau nhức. Ngoài ra, ăn uống điều độ còn giúp tăng khả năng chịu đau của cơ thể, làm chậm quá trình bào mòn mô sụn.
Dưới đây là một số thực phẩm mà người bệnh viêm khớp gối nên bổ sung thường xuyên:
Rau xanh tốt cho người bị viêm khớp gối
Rau xanh được biết đến là nhóm thực phẩm lành mạnh và cần thiết cho cơ thể. Không chỉ giúp điều hòa nhu động ruột, thúc đẩy tiêu hóa, rau xanh còn giúp giảm sưng, viêm, tấy đỏ ở khớp gối một cách đáng kể.
Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong rau xanh còn có tác dụng ức chế các gốc tự do, ngăn chặn sự sản sinh cytokine – chất trung gian trong phản ứng viêm ở người bị viêm khớp gối nói riêng và bệnh viêm khớp dạng thấp nói chung. Đồng thời hạn chế tiết ra các enzym gây hại cho sụn như elastase, collagenase, stromelysin.
Ngoài ra, việc bổ sung rau xanh vào bữa ăn hàng ngày còn giúp kiểm soát cân nặng, phòng chống thừa cân – béo phì, tăng cường miễn dịch. Vì vậy, người bị viêm khớp gối nên ăn nhiều rau xanh tốt cho sức khỏe xương khớp như rau bina, bắp cải, rau chân vịt, cải xoăn, rau cải thìa,…
Trái cây giàu chất chống oxy hóa
Ngoài rau xanh thì trái cây cũng là nhóm thực phẩm được các bác sĩ khuyên nên bổ sung vào bữa ăn hàng ngày của người bệnh viêm khớp gối. Thực phẩm chứa lượng vitamin và chất xơ dồi dào giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, nâng cao khả năng miễn dịch, giảm mệt mỏi do bệnh tật gây ra.
Ngoài ra, trái cây còn chứa dồi dào các chất chống oxy hóa như flavonoid, anthocyanins, quercetin, pylophenol, EGCG,… Những chất này có khả năng khử gốc tự do, bảo vệ tế bào, đồng thời ngăn ngừa phản ứng viêm. Do đó, việc bổ sung các loại trái cây vào thực đơn có thể làm giảm các cơn đau, sưng, tấy đỏ, nóng rát do bệnh viêm khớp gối gây ra.
Theo đó, người bệnh có thể ăn một số loại trái cây giàu chất chống oxy hóa như bưởi, quýt, cam, anh đào, mâm xôi, dâu tây, việt quất, lê, thanh long, táo, v.v.
Nhóm thực phẩm giàu Omega 3
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực phẩm giàu Omega 3 không chỉ tốt cho trí não, tim mạch mà còn có nhiều lợi ích cho xương khớp. Vì vậy, nhóm thực phẩm này thường được khuyến khích bổ sung vào khẩu phần ăn của những người bị viêm khớp gối, loãng xương, thoái hóa khớp,…
Omega 3 là một loại axit béo lành mạnh có nhiều trong các loại thực phẩm như cá thu, cá hồi, dầu oliu, quả bơ, hạnh nhân, quả óc chó,… Làm tổn thương mô sụn, kích thích màng hoạt dịch tiết ra chất nhờn, từ đó giảm đau nhức khi vận động, di chuyển, cứng khớp,…
Hơn nữa, việc bổ sung thực phẩm giàu Omega 3 thường xuyên còn hạn chế phản ứng viêm ở khớp. Một số nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng loại axit báo này có thể ức chế sự tổng hợp TNF-alpha và IL-1 (chất trung gian gây viêm). Ngoài ra, tiêu thụ 3 bữa cá giàu Omega 3 / tuần còn có khả năng điều chỉnh phản ứng miễn dịch, giảm đau khớp, làm chậm quá trình viêm khớp gối.
Một số thực phẩm giúp bổ sung chất nhờn cho khớp
Các triệu chứng của bệnh viêm khớp gối thường có xu hướng tấn công vào sụn khớp, màng hoạt dịch. Do đó, quá trình sản xuất chất nhờn ở khớp có thể bị gián đoạn, từ đó gây ra các cơn đau, sưng, viêm nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh thường được khuyến khích bổ sung những thực phẩm có khả năng kích thích màng hoạt dịch tiết ra chất nhờn như:
- Rau mồng tơi: Không chỉ cung cấp chất xơ và vitamin, rau mồng tơi còn chứa chất nhầy tự nhiên. Nếu bổ sung loại rau này vào chế độ ăn thường xuyên có thể kích thích khớp tiết chất nhờn, cải thiện tình trạng đau nhức, cứng khớp khi cử động. Ngoài ra, rau mồng tơi còn có tác dụng ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ hoạt động tiêu hóa và một số vấn đề về đường ruột.
- Quả bơ: Các axit béo và vitamin E có trong quả bơ giúp tái tạo và phục hồi chất lỏng bôi trơn bên trong khớp. Ngoài ra, loại quả này còn chứa các thành phần dinh dưỡng, mang đến nguồn năng lượng dồi dào cho cơ thể. Ăn bơ 2-3 lần một tuần có thể làm giảm đáng kể tình trạng cứng khớp và đau đầu gối.
- Đậu bắp: Cũng giống như cải bó xôi, đậu bắp là một trong những thực phẩm được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn của người bị viêm khớp gối. Không chỉ chứa nhiều khoáng chất, chất xơ, vitamin, đậu bắp còn cung cấp một lượng bã nhờn tự nhiên. Việc bổ sung thường xuyên các món ăn từ đậu bắp có thể cải thiện lượng dịch bôi trơn ở các khớp, từ đó hạn chế tình trạng đau nhức, cứng khớp, nóng rát khi vận động.
- Yến mạch: Trong một số nghiên cứu khoa học, các chất chống oxy hóa có trong yến mạch như axit ferulic, avenanthramides,… có thể loại bỏ các gốc tự do, ổn định sản xuất bã nhờn và tái tạo mô sụn. Ngoài ra, các hợp chất thực vật trong loại ngũ cốc này có khả năng làm chậm sự tiến triển của một số bệnh tự miễn dịch (viêm khớp dạng thấp, bệnh vẩy nến,…) và giúp bình thường hóa phản ứng miễn dịch.
Người bị viêm đau khớp gối cần uống đủ nước
Uống đủ nước mỗi ngày không chỉ giúp thanh nhiệt, cân bằng điện giải, thúc đẩy quá trình trao đổi chất mà còn hỗ trợ điều trị bệnh đau khớp gối. Các nghiên cứu khoa học cũng phát hiện ra rằng những người uống dưới 1 lít / ngày thường có các triệu chứng như viêm khớp, sưng nóng, cứng khớp ở mức độ nặng hơn so với những người uống đủ từ 2 đến 2,5 lít nước / ngày.
Vì vậy, trong thời gian điều trị, bạn cần đảm bảo cung cấp đủ nước mỗi ngày cho cơ thể. Ngoài nước lọc, người bệnh có thể sử dụng các loại nước ép từ trái cây, rau củ hoặc sữa hạt để cung cấp khoáng chất, vitamin và năng lượng cho cơ thể.
Viêm đau khớp gối nên tránh ăn những thực phẩm gì
Bên cạnh những nhóm thực phẩm tốt cho sức khỏe cần bổ sung vào bữa ăn hàng ngày, người bệnh viêm khớp gối cần kiêng một số đồ ăn thức uống ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh, khiến các triệu chứng của bệnh ngày càng nặng hơn. tình hình trở nên nghiêm trọng hơn. Trên thực tế, việc tiêu thụ các loại thực phẩm không phù hợp có thể gây ra phản ứng viêm, làm cứng khớp, tăng mức độ bỏng rát và làm tổn thương mô sụn.
Vì vậy, người bệnh cần kiêng hoặc hạn chế một số thực phẩm sau:
Thực phẩm giàu chất đạm
Protein là một trong những thành phần dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe tổng thể nói chung và hệ xương nói riêng. Theo đó, giúp tăng độ dẻo dai, tái cấu trúc sụn và tăng tính đàn hồi cho cơ quan này. Tuy nhiên, nếu bạn tiêu thụ quá nhiều chất đạm sẽ gây ra tình trạng dư thừa và ảnh hưởng đến quá trình tiến triển của bệnh.
Một số thực phẩm có hàm lượng protein cao như thịt đỏ, thịt cừu, thịt bò… thường chứa nhiều chất béo bão hòa. Tiêu thụ các loại thịt này nhiều hơn ba lần một tuần có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu, do đó gây ra phản ứng viêm và đau đầu gối.
Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu đạm có thể gây thừa cân – béo phì – một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp gối. Vì vậy, những người bị viêm khớp nói chung và viêm khớp gối nói riêng nên hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất đạm. Thay vào đó, nên ưu tiên các nhóm thực phẩm chứa lượng đạm vừa phải như mực, cá, cua, các loại hạt, đậu….
Đồ ăn sẵn
Hầu hết các loại thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích, đồ hộp,… đều chứa nhiều chất béo, chất bảo quản và một số thành phần tổng hợp không tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, các thành phần trong các loại thực phẩm này còn làm tăng nguy cơ gây ra phản ứng viêm, nóng rát, đau nhức ở khớp gối.
Bên cạnh đó, thói quen sử dụng thực phẩm chế biến sẵn còn gây thừa cân – béo phì và đẩy nhanh quá trình tổn thương mô sụn. Vì vậy, bệnh nhân viêm khớp gối nên hạn chế ăn những thực phẩm này. Thay vào đó, nên sử dụng các món ăn được chế biến từ nguyên liệu tươi sống để đảm bảo dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho cơ thể, hạn chế ảnh hưởng đến quá trình chữa bệnh.
Cà phê và nước ngọt có ga
Canxi là một trong những khoáng chất cần thiết cho cơ thể cũng như hệ xương khớp. Thiếu hụt canxi được coi là nguyên nhân phổ biến gây loãng xương, thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp. Bên cạnh việc cung cấp những nhóm thực phẩm giàu canxi, người bệnh viêm khớp gối cần hạn chế ăn những đồ ăn, thức uống cản trở quá trình hấp thụ canxi của cơ thể.
Trong nước ngọt có ga và cà phê có một lượng caffein nhất định. Mặc dù thành phần này giúp não bộ hoạt động tốt hơn và tăng khả năng tập trung nhưng lại có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của xương. Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ đồ uống có chứa caffein có thể làm giảm sự hấp thụ của cơ thể và tăng bài tiết canxi.
Vì vậy, những người có vấn đề về xương khớp như người bị thoái hóa khớp, người già, viêm khớp, viêm khớp gối, loãng xương,… không nên sử dụng đồ uống có chứa cafein thường xuyên. Bên cạnh đó, uống quá nhiều nước ngọt có ga còn có thể dẫn đến thừa cân – béo phì và thúc đẩy quá trình phá hủy mô sụn.
Đồ uống có cồn không tốt cho người bị viêm khớp gối
Đồ uống có cồn (bia, rượu) có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể, đặc biệt là hệ xương và hệ tiêu hóa. Theo đó, lạm dụng rượu bia có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu, từ đó kích thích các phản ứng viêm, nóng rát, đau đớn.
Bên cạnh đó, đồ uống có cồn còn làm giảm khả năng hấp thụ các khoáng chất và vitamin có trong thực phẩm. Tình trạng này kéo dài có thể khiến cơ thể bị thiếu hụt dinh dưỡng, giảm sút sức khỏe tổng thể. Để bảo vệ sức khỏe và hạn chế ảnh hưởng đến diễn tiến của bệnh viêm khớp gối, người bệnh nên kiêng đồ uống có cồn.
Thức ăn chứa nhiều gia vị
Thói quen tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều gia vị như muối, đường, bột ngọt,… có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể nói chung và hệ xương nói riêng. Cụ thể, sử dụng thực phẩm chứa nhiều gia vị có thể kích thích phản ứng viêm, tăng mức độ đau, tê khớp gối. Ngoài ra, những loại gia vị này còn ảnh hưởng xấu đến hoạt động của ruột, dạ dày và thận.
Một số nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng tiêu thụ nhiều đường có thể làm tăng lượng đường trong máu, từ đó dẫn đến rối loạn chất đạm, chất béo và làm tổn thương các mạch máu và dây thần kinh xung quanh khớp gối. Đây được coi là điều kiện thuận lợi để đẩy nhanh quá trình phân hủy màng hoạt dịch, sụn khớp trong bệnh viêm khớp gối.
Người bị đau khớp gối cần lưu ý gì khi ăn uống
Đau khớp gối là một trong những căn bệnh phổ biến và dai dẳng, không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy chế độ dinh dưỡng không ảnh hưởng trực tiếp đến tiến triển của bệnh nhưng việc xây dựng và duy trì một chế độ dinh dưỡng phù hợp có thể hỗ trợ quá trình điều trị và giảm các triệu chứng do bệnh gây ra, tái tạo và phục hồi mô sụn.
Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý trong khi ăn.
- Bổ sung những thực phẩm lành mạnh vào bữa ăn hàng ngày, uống đủ nước và hạn chế ăn những đồ ăn thức uống ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và hệ xương khớp.
- Người bệnh nên hạn chế thức ăn trong mỗi bữa ăn, tránh ăn đủ bữa, ăn không đúng bữa hoặc ăn quá độ. Việc điều chỉnh những thói quen này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và ảnh hưởng xấu đến hệ cơ xương khớp.
- Trong bữa ăn hàng ngày cần đa dạng các loại thực phẩm để cung cấp đủ chất dinh dưỡng và nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể. Ăn kiêng quá mức có thể gây suy giảm sức đề kháng, khả năng miễn dịch, giảm cân và khiến bệnh ngày càng trầm trọng hơn.
- Bên cạnh chế độ ăn uống lành mạnh, người bệnh cần xây dựng lối sống khoa học, tăng cường vận động và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để giúp kiểm soát các triệu chứng đau nhức do viêm khớp.
Bài viết đã giải đáp thắc mắc Viêm đau khớp gối nên ăn gì, kiêng ăn gì để tốt cho bệnh nhân? và một số lưu ý trong quá trình ăn uống. Hy vọng những thông tin trên giúp người bệnh dễ dàng xây dựng cho mình một chế độ dinh dưỡng phù hợp để hỗ trợ việc điều trị bệnh đạt kết quả tốt nhất.
Bài viết liên quan: