Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm: Phương pháp mới hiệu quả

Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm là phương pháp nội khoa an toàn, hiệu quả cao. Phương pháp này giúp cải thiện tình trạng đau nhức, tăng cường chức năng vận động và làm chậm quá trình lão hóa. Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết ở bài viết sau đây nhé.

Phương pháp tiêm ngoài màng cứng là gì

Tiêm ngoài màng cứng là một phương pháp điều trị phổ biến đối với bệnh đau lưng, thoát vị đĩa đệm và đau thần kinh tọa. Phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng một mũi tiêm có chứa steroid trực tiếp vào khoang ngoài màng cứng (lớp màng bên ngoài màng bảo vệ của tủy sống) để cải thiện tình trạng đau và một số triệu chứng kèm theo.

Khoang ngoài màng cứng chứa các dây thần kinh, mỡ và mạch máu. Ngoài ra, bao quanh màng cứng đang mang một túi bảo vệ tủy sống, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định tiêm thuốc ngoài màng cứng cho trường hợp thoát vị đĩa đệm để giúp kiểm soát cơn đau mãn tính hoặc một số phương pháp nội khoa không hiệu quả.

Theo đó, tiêm ngoài màng cứng thường được chỉ định để điều trị thoát vị đĩa đệm vùng cổ, thắt lưng, ngực, xương cùng của cột sống. Trước khi tiêm, vùng cần điều trị sẽ được làm sạch và gây tê cục bộ.

Hiệu quả của phương pháp điều trị này không đồng đều trong mọi trường hợp. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, phương pháp này có mục đích sau:

• Giúp kiểm soát cơn đau bằng cách giảm viêm trong và xung quanh rễ thần kinh
• Cải thiện khả năng vận động và chức năng ở vai, lưng, chân và cánh tay
• Hỗ trợ người bệnh tham gia các phương pháp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng toàn diện.

Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm như thế nào

Thuốc steroid để tiêm ngoài màng cứng được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với thuốc tê hoặc steroid với nước muối để tăng hiệu quả điều trị. Tùy thuộc vào loại thoát vị đĩa đệm, triệu chứng và tình trạng bệnh của bạn mà bác sĩ sẽ sử dụng loại thuốc tiêm phù hợp.

Thuốc tiêm ngoài màng cứng hoạt động theo cơ chế sau:

• Kiểm soát phản ứng viêm từ các nguồn gây đau cơ học và hóa học như đĩa đệm thoát vị và dây thần kinh bị chèn ép
• Giảm hoạt động của hệ thống miễn dịch để hạn chế sản sinh các tế bào viêm nhiễm trong cơ thể
• Steroid sau khi được tiêm vào khoang ngoài màng cứng sẽ được phân tán đều vào các đầu dây thần kinh và các mô. Thuốc lây lan có tác dụng giảm đau và chống viêm trên các cấu trúc dẫn truyền cơn đau.

Lợi ích của việc tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh mãn tính, phát triển chậm, hầu như không thể điều trị dứt điểm. Việc áp dụng các phương pháp điều trị chỉ có tác dụng giảm đau, cải thiện một số triệu chứng đi kèm, làm chậm quá trình lão hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Hiệu quả của liệu pháp gây tê ngoài màng cứng đối với bệnh lý phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Tuy nhiên, sau khi tiêm ngoài màng cứng, steroid có thể mang lại những lợi ích nhất định như:

• Giảm đau và viêm dây thần kinh: Steroid có tác dụng làm giảm sản xuất các chất hóa học có thể gây viêm, đồng thời cũng làm giảm độ nhạy của dây thần kinh với các tín hiệu đau. Điều này khiến cơ thể tạo ra ít tín hiệu đau hơn và cải thiện cơn đau nhanh chóng.
• Giúp giảm lượng thuốc uống: Tiêm steroid ngoài màng cứng hạn chế hoặc loại bỏ lượng thuốc uống. Từ đó hạn chế một số tác dụng phụ của thuốc ảnh hưởng đến chức năng gan thận.
• Tăng hiệu quả vật lý trị liệu: Việc tiêm thuốc giúp cải thiện tình trạng đau nhức, giúp người bệnh có thể tiếp tục thực hiện vật lý trị liệu cũng như phục hồi chức năng xương khớp.
• Trì hoãn phẫu thuật: Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm không chỉ giúp cải thiện tình trạng đau nhức mà còn giúp người bệnh trì hoãn cuộc phẫu thuật. Nếu việc áp dụng vật lý trị liệu mang lại hiệu quả tốt, người bệnh có thể không cần can thiệp ngoại khoa.

Phương pháp tiêm ngoài màng cứng chỉ có tác dụng tạm thời. Tuy nhiên, kiểm soát cơn đau có thể giúp bệnh nhân tiến bộ trong vật lý trị liệu, phục hồi chức năng và cải thiện đáng kể khả năng vận động. Ngoài ra, trong một số trường hợp, cần phải tiêm nhiều lần để có hiệu quả lâu dài.

Các loại steroid được sử dụng để tiêm ngoài màng cứng

Các steroid được chỉ định để tiêm ngoài màng cứng thay đổi tùy theo kích thước hạt, khả năng hòa tan trong nước, sự kết tụ hoặc kết tụ. Dưới đây là một số steroid phổ biến:

• Steroid dạng hạt: Steroid có dạng hạt lớn, không hòa tan trong nước. Các hạt này khi kết tụ lại với nhau sẽ lắng đọng tại vị trí dây thần kinh bị viêm hoặc bị chèn ép lâu ngày sẽ hỗ trợ giảm đau hiệu quả.
• Steroid không hạt: Đây là một loại steroid hòa tan trong nước, không chứa các hạt hoặc các hạt nhỏ không thể kết tụ. Steroid thường được tiêm ngoài màng cứng trong thời gian ngắn, giúp giảm đau trong thời gian ngắn.

Làm thế nào để tiêm steroid ngoài màng cứng để điều trị thoát vị đĩa đệm

Theo các chuyên gia, tiêm steroid trong thần kinh có thể giúp kiểm soát hiệu quả các cơn đau cấp tính do thoát vị đĩa đệm. Vì thuốc có tác dụng kháng viêm, giảm đau mạnh và tác động trực tiếp vào vị trí bị đau.

Phương pháp tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm được thực hiện như sau:

• Tiêm ngoài màng cứng: Đối với phương pháp này, một cây kim được đưa trực tiếp vào khoang ngoài màng cứng, xuyên qua các đĩa đệm ở phía bên của ống sống, gần khu vực mà các dây thần kinh có thể bị kích thích. Kỹ thuật tiêm này hoạt động trên các rễ thần kinh để kiểm soát cơn đau và viêm. Kỹ thuật này còn được gọi là phương pháp tiếp cận dưới màng cứng.
• Tiêm giữa các đốt sống: Trong phương pháp này, một cây kim được đưa vào khoảng trống giữa các tấm đốt sống liền kề (ở thành sau của đốt sống) đến khoang ngoài màng cứng. Phương pháp này thường kém chính xác, không thể lắng thuốc gần rễ thần kinh, dung dịch steroid có thể tự do lan truyền trong khoang ngoài màng cứng.
• Tiêm vào khoang chậu: Một cây kim được đưa vào xương cùng phía dưới cột sống thắt lưng, qua một lỗ nhỏ ẩn bên dưới xương cùng. Phương pháp này thường không hiệu quả, nhưng được đánh giá là an toàn và dễ thực hiện. Phương pháp này giúp kiểm soát cơn đau lan rộng.

Thủ thuật tiêm ngoài màng cứng bệnh lý được thực hiện dưới hướng dẫn của Xquang có cản quang để đảm bảo độ chính xác. Phương pháp tiêm được thực hiện thành kinh nghiệm và tay nghề của bác sĩ. Người bệnh cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể.

Tỷ lệ chữa khỏi thành công bằng cách tiêm ngoài màng cứng

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có tới 70-90% trường hợp có thể giảm đau vùng thoát vị từ 1 tuần đến 1 năm sau khi tiêm steroid ngoài màng cứng. Nếu phản ứng đầu tiên tốt, bác sĩ có thể chỉ định tiêm mũi thứ hai khi tác dụng bắt đầu giảm dần. Thông thường, mỗi bệnh nhân chỉ được tiêm tối đa 3 mũi trong vòng 12 tháng.

Thuốc tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm có hiệu quả trước mắt. Tuy nhiên, hiệu quả lâu dài của thuốc có thể phụ thuộc vào vị trí thoát vị đĩa đệm. Các phát hiện lâm sàng cụ thể bao gồm:

• Tại cột sống cổ, khoảng 54-80% bệnh nhân cải thiện các triệu chứng từ 6 tháng đến 2 năm với tổng số 3-6 lần tiêm.
• Tại cột sống thắt lưng, khoảng 53-56% bệnh nhân cải thiện tình trạng đau và chức năng sau 1 năm với tổng số 3-4 mũi tiêm.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể thấy giảm đau ít hoặc không cải thiện. Bên cạnh đó, tác dụng còn có thể tăng lên nếu được chỉ định kết hợp với các bài tập vật lý trị liệu hoặc các bài tập tăng cường chức năng vận động tại nhà.

Chống chỉ định

Trong một số trường hợp, người bệnh có thể gặp phải những rủi ro và tác dụng phụ không mong muốn khi tiêm steroid ngoài màng cứng. Các đối tượng chống chỉ định tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm, bao gồm:

• Dị ứng với thuốc gây mê
• Gặp vấn đề với đông máu
• Sự nhiễm trùng
• Những người bị bệnh tiểu đường không được kiểm soát hoặc điều trị không đầy đủ
• Đang dùng một số loại thuốc

Tùy theo tình trạng bệnh lý và các vấn đề liên quan mà bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và an toàn. Vì vậy, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh và các loại thuốc đang sử dụng để tránh những rủi ro không mong muốn.

Tác dụng phụ khi tiêm ngoài màng cứng để điều trị bệnh lý

Tương tự như các phương pháp điều trị bệnh khác, tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm cũng tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc chỉ là tạm thời. Có rất ít trường hợp phát sinh rủi ro nghiêm trọng.

Theo đó, rủi ro thường gặp nhất của phương pháp này là không mang lại hiệu quả giảm đau hoặc hiệu quả thấp. Có trường hợp cơn đau vừa qua đi, một tuần sau cơn đau lại bùng phát trở lại.

Một số tác dụng phụ thường gặp khi điều trị thoát vị đĩa đệm bằng phương pháp tiêm ngoài màng cứng, bao gồm:

• Chóng mặt
• Buồn nôn
• Đau đầu
• Mặt đỏ bừng, có cảm giác nóng trên da
• Ngất xỉu, thường liên quan đến lo lắng quá mức, làm giảm nhịp tim và huyết áp đột ngột.

Những tác dụng phụ này thường được kiểm soát khi nghỉ ngơi. Nếu bị đau tại chỗ tiêm, người bệnh có thể cải thiện bằng cách chườm mát.

Biến chứng khi điều trị thoát vị đĩa đệm bằng tiêm ngoài màng cứng

Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm là phương pháp điều trị nội khoa, ít xâm lấn, độ an toàn cao. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể xuất hiện biến chứng sau khi áp dụng phương pháp này.

Các biến chứng sau khi áp dụng phương pháp tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm, bao gồm:

• Nhiễm trùng: Đây được coi là biến chứng thường gặp khi tiêm ngoài màng cứng. Nhiễm trùng có thể xảy ra, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, bao gồm tủy sống, não hoặc chỉ ảnh hưởng cục bộ tại chỗ tiêm. Theo đó, nhiễm vi khuẩn từ da của bệnh nhân là nguyên nhân gây nhiễm trùng phổ biến. Vì vậy, khử trùng trước khi tiêm là khâu quan trọng trong quá trình điều trị.
• Chảy máu: Tổn thương động mạch khi tiêm ngoài màng cứng có thể dẫn đến chảy máu cục bộ, tụ máu trong mô mềm, tủy sống hoặc khoang ngoài màng cứng. Chảy máu hoặc hình thành các cục máu đông trong động mạch có thể ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho các cơ quan trong cơ thể và có thể nguy hiểm đến tính mạng.
• Thủng màng cứng: Biến chứng này thường xảy ra khi thực hiện tại cơ sở kém chất lượng, bác sĩ thực hiện không có trình độ chuyên môn cao. Trong quá trình đâm kim vào màng ngoài của tủy sống có thể gây thủng màng cứng. Tình trạng này khiến dịch não tủy bị rò rỉ, làm giảm áp lực lên dịch não tủy và gây đau đầu.
• Tổn thương dây thần kinh: Tổn thương các dây thần kinh lân cận khi tiêm ngoài màng cứng có thể dẫn đến cảm giác bất thường, mất cảm giác và co giật. Trong trường hợp dây thần kinh cân bằng cauda bị tổn thương ở đáy tủy sống, bệnh nhân cần được điều trị kịp thời.
• Một số biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm còn gây ra một số biến chứng khác như biến chứng tim mạch, rủi ro liên quan đến thuốc gây tê tại chỗ, tiêm thuốc dạng hạt…

Khi nào thì cần đến bệnh viện

Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm là phương pháp điều trị mới, được đánh giá an toàn và mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể xuất hiện những biến chứng nguy hiểm sau khi tiêm.

Do đó, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời khi nhận thấy các triệu chứng sau:

• Đau dữ dội khi ngồi hoặc đứng và cải thiện khi nằm. Đây có thể là dấu hiệu của màng cứng bị thủng cần được điều trị kịp thời
• Sốt từ 38 độ C, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng
• Giảm hoặc mất khả năng kiểm soát ruột và bàng quang
• Có cảm giác đau hoặc yếu ở một hoặc cả hai chân, có thể là dấu hiệu của chấn thương dây thần kinh

Tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm là một phương pháp điều trị nội khoa phổ biến. Phương pháp được đánh giá là an toàn, hiệu quả cao và không làm chậm quá trình phẫu thuật. Tuy nhiên, để đạt được kết quả điều trị tốt nhất và đảm bảo an toàn, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn cụ thể.