Bệnh thoái hóa khớp là gì, điều trị như thế nào cho đúng

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có đến 80% bệnh nhân thoái hóa khớp bị hạn chế khả năng vận động, 20% còn lại không thể thực hiện các hoạt động thường ngày. Điều đáng nói hơn, tại Việt Nam có khoảng 25% người trên 40 tuổi mắc bệnh và tỷ lệ này ước tính còn tăng rất cao. Để mọi người hiểu rõ hơn, bài viết sẽ giải đáp từ A đến Z các vấn đề về bệnh thoái hóa khớp nhé.

Bệnh thoái hóa khớp là gì

Thoái hóa khớp là tình trạng đau nhức ở đầu gối, bàn tay, hông,...
Thoái hóa khớp là tình trạng đau nhức ở đầu gối, bàn tay, hông,…

Thoái hóa khớp là tình trạng các khớp ở đầu gối, bàn tay, hông và cột sống bị viêm, gây cứng khớp và đau nhức. Căn bệnh này không chỉ ở người già mà những người trẻ tuổi cũng có xu hướng lão hóa sớm, gây ra rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Ở người bình thường, sụn khớp có hình dạng nguyên vẹn, trơn nhẵn, cấu trúc xương bên dưới ổn định. Khi bị tổn thương, sụn khớp bắt đầu thoái hóa, trở nên thô ráp, bào mòn, lâu ngày sẽ dẫn đến gãy, nứt, rách. Phần xương dưới sụn cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng về hình thái và cấu trúc. Từ đó, các đầu xương và khớp bị thừa, biến đổi thành các cựa xương ở rìa.

Một loạt các thay đổi gây ra đau đớn cho người bệnh. Cụ thể, quá trình bệnh thường trải qua 4 giai đoạn:

  • Thoái hóa mức độ 1: Các khớp gần như bình thường, bao khớp và sụn khớp chưa bị bào mòn, chức năng khớp vẫn bình thường, nhưng vẫn có thể xuất hiện các gai xương nhỏ.
  • Thoái hóa mức độ 2: Sụn khớp bị bào mòn dần, khi chụp X-quang, các gai xương và khoang khớp bắt đầu bị thu hẹp.
  • Thoái hóa mức độ 3: Tổn thương sụn khớp phát triển mạnh, khoang khớp bị thu hẹp rõ rệt, nhiều gai xương có kích thước lớn, sụn khớp bị bào mòn nhiều hơn, xương dưới sụn bị biến dạng.
  • Thoái hóa mức độ 4: Hình ảnh chụp X-quang cho thấy khoang khớp gần như hẹp hoàn toàn, các gai xương rất lớn, gãy đầu xương. Người bệnh thường xuyên bị đau, nhức khớp kéo dài theo mỗi lần vận động.

Các triệu chứng phổ biến của bệnh thoái hóa khớp

Một số biến chứng của bệnh như: đau khớp, cứng khớp,....
Một số biến chứng của bệnh như: đau khớp, cứng khớp,….

Bệnh thoái hóa khớp có thể phát triển rất nhanh chóng. Thông thường, chúng ta thường thấy bệnh ở các vùng khớp gối, cổ chân, vai, hông, cổ, cột sống. Để nhanh chóng phát hiện tình trạng bệnh, lời khuyên tốt nhất là bạn nên lắng nghe cơ thể mình. Một số triệu chứng và biểu hiện điển hình, phổ biến nhất:

  • Đau khớp: Cơn đau tăng dần vào buổi sáng khi thức dậy hoặc ban đêm. Ban đầu người bệnh chỉ cảm thấy đau âm ỉ toàn thân nhưng càng về sau thì cơn đau mạnh và kèm theo tiếng kêu ở các khớp, đặc biệt là cột sống và khớp gối.
  • Cứng khớp, cảm giác nóng khớp: Mỗi sáng thức dậy, người bệnh sẽ cảm thấy cứng khớp do lúc ngủ, người bệnh không cử động được khớp, lâu dần sẽ cứng lại. Ngoài ra, nhiều người bị viêm đa khớp còn có cảm giác nóng rát ở các khớp.
  • Giảm khả năng vận động: Ban đầu, bạn sẽ cảm thấy đau nhức, khó chịu khi di chuyển. Sau đó, các hoạt động đi, đứng, nằm, lật người, cử động chân tay cũng trở nên khó khăn.

Nguyên nhân chính của bệnh thoái hóa khớp

Chúng ta biết rằng, sụn khớp được tái tạo đều đặn hàng ngày để đảm bảo chức năng của khớp. Sau tuổi trưởng thành, quá trình tái tạo sụn khớp giảm dần, nhường chỗ cho quá trình thoái hóa. Các yếu tố “thúc đẩy” quá trình thoái hóa khớp sớm và nặng:

  • Do tuổi tác: Bắt đầu bước sang tuổi 40, các vấn đề về xương khớp phát triển. Vì độ tuổi này, khả năng tái tạo cũng như sản sinh tế bào sụn không còn hoặc giảm sút, chất lượng sụn cũng giảm dần. Cơ thể không tiết ra chất dịch để bôi trơn khớp, sụn mất tính đàn hồi, cứng lại, gãy.
  • Do tính chất công việc: Những người làm công việc đặc thù ngồi nhiều, ngồi lâu, ngồi sai tư thế, mang vác nặng cũng rất dễ mắc các bệnh về xương khớp. Các tư thế ngồi sai sẽ gây áp lực lên sụn và đĩa đệm khiến khả năng chịu lực giảm dần, theo thời gian xương khớp sẽ bị suy yếu và thoái hóa.
Vấn đề về tuổi tác, dị tật bẩm sinh, béo phì,... là những nguyên nhân gây thoái hóa khớp.
Vấn đề về tuổi tác, dị tật bẩm sinh, béo phì,… là những nguyên nhân gây thoái hóa khớp.
  • Di truyền: Lão hóa sớm cũng là nguyên nhân gây ra các bệnh về xương khớp. Nếu bạn có ông bà hoặc cha mẹ mắc bệnh, nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng cao hơn dân số chung.
  • Do dị tật bẩm sinh: Mắc các bệnh bẩm sinh như: vẹo, gù lưng… cũng dẫn đến cấu trúc xương bị thay đổi, nguy cơ mắc các bệnh xương khớp sau này là rất cao.
  • Do béo phì: Béo phì gây nhiều áp lực lên cột sống và các khớp chân. Tình trạng này kéo dài cũng là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp gối.
  • Chế độ ăn uống thiếu chất: Sự thiếu hụt canxi và kẽm khiến các khớp và sụn trở nên yếu, khô và khó cử động. Phụ nữ sau khi sinh con, giai đoạn tiền mãn kinh, cơ thể xanh xao, chán ăn… là đối tượng dễ mắc bệnh xương khớp nhất.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh chính xác nhất hiện nay

Thoái hóa khớp ban đầu chỉ là những cơn đau thông thường nhưng bệnh hiểm nghèo thực sự rất nguy hiểm. Vì vậy, khi nghi ngờ mình mắc bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám chính xác nhất.

Hiện nay, các phương pháp chẩn đoán được sử dụng phổ biến nhất là:

  • Siêu âm: Hình ảnh siêu âm sẽ cho bạn biết tình trạng khớp của bạn. Bạn thậm chí có thể nhìn thấy dịch khớp, màng khớp và các mảnh vỡ khớp thoái hóa.
  • Chụp MRI: Khi chụp cộng hưởng từ, bác sĩ sẽ phát hiện chính xác nhất những tổn thương ở sụn, dây chằng,…
  • Chụp X-quang: Những hình ảnh chụp X-quang này sẽ cho bạn biết bạn đang bị thoái hóa khớp cấp độ 1, 2, 3, 4
  • Nội soi khớp: Việc chẩn đoán này giúp bác sĩ quan sát trực tiếp tình trạng tổn thương do thoái hóa sụn khớp cũng như mức độ bệnh để đưa ra phương pháp điều trị.
  • Lấy dịch khớp: Lấy dịch khớp làm các xét nghiệm để đánh giá bệnh.
Sử dụng các công nghệ hiện đại để chẩn đoán tình trạng của bệnh.
Sử dụng các công nghệ hiện đại để chẩn đoán tình trạng của bệnh.

4 phương pháp chữa bệnh thoái hóa khớp được áp dụng phổ biến nhất

Thoái hóa khớp là căn bệnh dai dẳng, thậm chí phải điều trị cả đời nên không thể một sớm một chiều có thể khỏi được. Sau đây là các phương pháp loại bỏ cơn đau do thoái hóa sụn khớp theo từng mức độ bệnh:

Sử dụng mẹo dân gian

Trong trường hợp đau nhẹ, có thể áp dụng các mẹo đơn giản như chườm lạnh, chườm nóng để giảm thiểu tình trạng sưng tấy, viêm nhiễm.

  • Sử dụng các miếng dán nóng để giảm bớt tình trạng cứng khớp.
  • Dùng các loại cây thuốc như lá ổi, ngải cứu, đinh lăng đắp vào những chỗ sưng tấy, phù nề, viêm nhiễm.
  • Dùng rượu gừng xoa bóp vào các khớp gối, tay, cổ, cột sống để giảm đau cũng rất hiệu quả.
  • Hãy thử bơi lội hoặc đạp xe thay vì các hoạt động thể thao nặng như nhảy dây hoặc chạy bộ.

Phương pháp sử dụng mẹo rất thông minh, rất tốt, lành tính và an toàn. Tuy nhiên, phương pháp chỉ có tác dụng giảm đau trong thời gian ngắn, là cách truyền miệng chưa được kiểm chứng nên khả năng chữa khỏi hoàn toàn là không có. Vì vậy, bạn nên cân nhắc khi nộp hồ sơ.

Sử dụng các mẹo dân gian để trị thoái hóa khớp hiệu quả.
Sử dụng các mẹo dân gian để trị thoái hóa khớp hiệu quả.

Sử dụng thuốc Tây

Ngoài việc sử dụng các mẹo giảm đau tức thời, hầu hết người bệnh đều tìm đến phương pháp điều trị bằng các loại thuốc Tây y như thuốc kháng viêm, giảm đau, chống viêm, giãn cơ. Với ưu điểm giảm đau nhanh, ức chế bệnh tối ưu nhưng thuốc Tây cũng gây ra nhiều tác dụng phụ cho người dùng như hoa mắt, chóng mặt, viêm loét dạ dày, nghiện thuốc.

Việc sử dụng thuốc tân dược cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, tránh lạm dụng thuốc.

  • Thuốc giảm đau thông thường như Paracetamol: Thuốc này chỉ giảm đau nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, thuốc này chống chỉ định với những người bị thiếu máu, suy gan, tiền sử uống rượu.
  • NSAID (thuốc chống viêm không steroid): có tác dụng chống viêm, giảm các cơn đau nhẹ đến trung bình. Thuốc chỉ được chỉ định khi thuốc giảm đau Paracetamol không mang lại kết quả. Tuy nhiên, NSAID có thể gây ra một số biến chứng như loét dạ dày, chảy máu, u gan, suy tủy xương và giảm bạch cầu.
  • Thuốc đặc trị viêm khớp loại Diacerein: làm giảm các triệu chứng viêm xương khớp ở khớp háng và khớp gối. Tuy nhiên, thuốc có tác dụng rất chậm nên cần sử dụng trong thời gian dài. Người đang mang thai, cho con bú, người bị suy gan… cần thận trọng khi sử dụng.

Phẫu thuật hiện đại

Trường hợp người bệnh bị thoái hóa khớp nặng hoặc không chịu được đau, đi lại khó khăn, không cử động được thì bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh điều trị bằng các phương pháp hiện đại như nắn chỉnh khớp, tháo khớp, giảm đau, viêm cột sống dính khớp, cứng khớp, thay khớp nhân tạo.

Tuy nhiên, phẫu thuật cần một thời gian rất dài để phục hồi chức năng và đi lại bình thường. Không những vậy, chi phí phẫu thuật rất cao, một bộ phận nhỏ không đủ khả năng chi trả.

Điều trị vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu giúp giảm đau, chống viêm cho người bị thoái hóa khớp.
Vật lý trị liệu giúp giảm đau, chống viêm cho người bị thoái hóa khớp.

Bên cạnh các phương pháp điều trị như sử dụng các mẹo dân gian, tây y, phẫu thuật thì hiện nay nhiều người còn tìm đến các phương pháp vật lý trị liệu cho bệnh xương khớp như châm cứu, bấm huyệt, xung điện, chiếu đèn hồng ngoại, cấy chỉ, thủy châm…. để giảm đau, chống viêm.

Ưu điểm của phương pháp này là giúp người bệnh đối phó với bệnh rất tốt. Tuy nhiên, người bệnh cần nghỉ ngơi tránh vận động mạnh các khớp.

Bị thoái hóa khớp ăn gì để nhanh chóng đẩy lùi bệnh

Khi phát hiện mình bị thoái hóa khớp, người bệnh cũng nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng của bản thân để giữ sức khỏe ổn định, cải thiện tình trạng bệnh. Một số lưu ý người bệnh nên ăn gì và kiêng gì như sau:

  • Bệnh nhân thoái hóa sụn khớp, đa khớp nên cung cấp axit béo, các sản phẩm chống oxy hóa, khoáng chất và vitamin giúp giảm đau, lành mô từ các thực phẩm như rau tươi, trái cây, sữa chua, trà xanh, cá hồi, ngũ cốc.
  • Ngoài ra, để tránh bị đau, người bệnh cũng cần tránh những thực phẩm gây viêm, gây sưng tấy như: đồ chiên rán, các loại thịt đỏ, hạn chế ăn nhiều đường và muối, sử dụng các chất kích thích.
  • Ngoài ra, người bệnh cũng cần thay đổi thói quen sinh hoạt, hạn chế béo phì, tăng cân đột ngột vì sẽ khiến cơ thể mất cân đối.
  • Thường xuyên tập thể dục, vận động nhẹ nhàng để xương khớp linh hoạt.
  • Ngồi làm việc đúng tư thế và thường xuyên tập thể dục để tránh cứng khớp.

Thoái hóa khớp không phải là căn bệnh đáng sợ nếu người bệnh phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Đừng để bệnh tiến triển đến mức bại liệt rồi mới đi khám. Hãy liên hệ tới các trung tâm y tế uy tín để được tư vấn và lên phương án điều trị an toàn và phù hợp nhất.

5/5 - (2 bình chọn)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *