Sưng khớp gối là gì? Phương pháp chẩn đoán và cách điều trị hiệu quả

Sưng khớp gối là hiện tượng phổ biến và có thể ảnh hưởng đến chức năng đầu gối, gây đau và hạn chế tính linh hoạt. Tình trạng này có thể là hậu quả của các bệnh lý về xương khớp xảy ra ở khớp gối như thoái hóa khớp gối, viêm bao hoạt dịch khớp,… Bệnh cần được can thiệp sớm để tránh những biến chứng nặng nề.

Nguyên nhân của sưng khớp gối

Tình trạng sưng khớp gối có thể là một tình trạng cấp tính do chấn thương hoặc viêm xương khớp mãn tính và tiến triển theo thời gian. Dấu hiệu sưng khớp gối có thể gặp ở nhiều đối tượng, lứa tuổi khác nhau nhưng thường gặp nhất là ở những người thường xuyên chơi thể thao, làm việc nặng, người trung niên và cao tuổi.

Dưới đây là một số nguyên nhân khởi phát triệu chứng:

Chấn thương đầu gối

Chấn thương khớp, xương, gân, dây chằng, bao khớp và sụn có thể gây đau, sưng và viêm ở vùng đầu gối. Đối với những chấn thương nghiêm trọng có thể khiến máu tràn vào các khoang khớp gối. Điều này gây ra đau dữ dội, nóng, cứng và bầm tím trên da. Tình trạng này đôi khi cần phải can thiệp y tế khẩn cấp để ngăn ngừa những rủi ro không mong muốn.

Trường hợp bị chấn thương khớp gối, chỉ đến bệnh viện để khám – chẩn đoán và chăm sóc y tế nếu tình trạng đau nhiều, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chịu sức nặng của cơ thể. Ngoài ra, nếu nghi ngờ bị gãy xương bạn cũng cần được chăm sóc y tế để tránh những biến chứng nguy hiểm.

Thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối là tình trạng thoái hóa sụn của khớp gối. Tình trạng này có thể làm tăng sản xuất quá nhiều dịch khớp và gây viêm, đau. Sưng khớp gối do bệnh gây ra thường kèm theo cứng khớp, đau nhức khớp gối, hạn chế vận động.

Trên thực tế, những bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối thường có nguy cơ bị sưng khớp gối. Tuy nhiên, các biểu hiện thường nhẹ đến trung bình. Do đó, nếu cơ địa sưng tấy nghiêm trọng thì có thể liên quan đến các nguyên nhân khác.

Thoái hóa khớp gối là bệnh xương khớp phổ biến, có thể cải thiện bằng nhiều phương pháp khác nhau. Tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, các triệu chứng liên quan và tình trạng bệnh lý, bác sĩ có thể đề nghị một số biện pháp chăm sóc tại nhà, vật lý trị liệu, thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật.

Tràn dịch khớp gối

Sưng khớp gối có thể là dấu hiệu của tràn dịch khớp gối. Bệnh xảy ra khi màng hoạt dịch tiết ra quá nhiều dịch khiến khớp bị phù nề, viêm và đau.

Tràn dịch khớp gối có thể là hậu quả của một số bệnh xương khớp mãn tính như thoái hóa khớp gối, thoái hóa khớp gối, viêm khớp dạng thấp, gút,… Tuy nhiên, bệnh cũng có thể bùng phát sau chấn thương, thừa cân – béo phì, nhiễm trùng,… Các triệu chứng của bệnh có thể được kiểm soát tốt nếu được thăm khám, điều trị sớm và chăm sóc đúng cách.

Viêm bao hoạt dịch

Túi tinh là một túi nhỏ, trong suốt chứa đầy chất lỏng. Các túi này có nhiệm vụ đệm, hạn chế ma sát giữa xương và các mô mềm xung quanh như cơ, da. Đầu gối chứa 11 túi hoạt dịch, trong đó có 2 túi có nguy cơ cao bị viêm và gây sưng khớp gối.

Trong nhiều trường hợp, bệnh viêm bao hoạt dịch được điều trị thông qua các biện pháp chăm sóc tại nhà hoặc can thiệp y tế theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, trường hợp bệnh bắt đầu bằng tình trạng nhiễm trùng, gây viêm nhiễm và chứa đầy mủ. Tình trạng này có thể gây bỏng rát, sốt cao và cần được chăm sóc y tế khẩn cấp để tránh nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng.

Bệnh gút gây sưng khớp gối

Bệnh gút đề cập đến sự tích tụ của các tinh thể axit uric cực nhỏ bên trong các khớp, gây sưng tấy lâu dài và đau dữ dội ở các khớp. Tình trạng này được gọi là cơn gút cấp tính và các triệu chứng phổ biến hơn vào ban đêm. Theo đó, các cơn gút cấp thường diễn ra nhanh chóng, kèm theo các cơn đau đột ngột, da nóng và mẩn đỏ.

Nó thường ảnh hưởng đến ngón chân cái, gót chân, mắt cá chân và mu bàn chân, và có thể ảnh hưởng đến khớp gối. Bên cạnh đó, các biểu hiện do bệnh gây ra chỉ ảnh hưởng đến một khớp tại một thời điểm nhất định.

Cơn đau do bệnh gút gây ra có thể tự khỏi. Tuy nhiên, với những trường hợp nặng, người bệnh cần sử dụng thuốc giảm đau cũng như áp dụng một số biểu hiện bệnh lý khác để cải thiện các triệu chứng. Đồng thời, nên thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện để ngăn ngừa các triệu chứng bệnh tái phát trong thời gian tới.

Bệnh giả gút

Pseudogout là một tình trạng phát triển các triệu chứng tương tự như bệnh gút. Bệnh liên quan đến sự tích tụ của các tinh thể cực nhỏ (tinh thể canxi pyrophosphat) trong khớp. Các tinh thể này có thể tích tụ ở đầu gối, gây đau và sưng khớp gối. Ngoài ra, da ở khớp gối cũng có thể bị đổi màu.

Các chấn thương do bệnh gây ra có thể ảnh hưởng đến đầu gối, nhưng cũng có thể xuất hiện trên khuỷu tay, vai, cổ tay, mắt cá chân, khớp ngón tay, cột sống và hông. Các triệu chứng của bệnh có xu hướng ảnh hưởng đến nhiều khớp cùng lúc, có thể bị nhầm lẫn với viêm xương khớp hoặc viêm khớp dạng thấp.

Trong một số trường hợp, bệnh giả gút được gọi là bệnh lắng đọng calci pyrophosphat dihydrat (CPPD) hoặc viêm khớp do tinh thể calci pyrophosphat cấp tính. Các triệu chứng của bệnh có thể tự cải thiện sau vài tuần. Người bệnh có thể sử dụng thuốc hoặc áp dụng các phương pháp điều trị nội khoa khác để kiểm soát các triệu chứng lâm sàng.

Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn dịch ảnh hưởng đến lớp niêm mạc của khớp và gây ra cứng, đau, sưng, đỏ và đau. Mặc dù các triệu chứng viêm khớp dạng thấp thường xuất hiện ở cổ tay, bàn tay và bàn chân, nhưng tổn thương do bệnh gây ra cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp lớn, bao gồm cả khớp gối.

Các triệu chứng do viêm khớp dạng thấp gây ra có xu hướng đối xứng. Do đó, các biểu hiện lâm sàng có thể ảnh hưởng đến cả hai đầu gối. Không chỉ gây sưng đau khớp gối, bệnh còn gây ra một số triệu chứng khác như mệt mỏi, sốt nhẹ, cảm giác không khỏe. Chẩn đoán và điều trị sớm bệnh viêm khớp dạng thấp có thể làm giảm tổn thương khớp lâu dài, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Nhiễm trùng

Một số loại nhiễm trùng do vi khuẩn (chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiêu hóa, Chlamydia) có thể kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể, do đó gây đau và sưng khớp. Trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể tự thuyên giảm hoặc sử dụng thuốc chống viêm không kê đơn. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng hoặc mãn tính, bệnh nhân cần được chăm sóc y tế.

Bên cạnh đó, một số bệnh nhiễm trùng khác có thể gây sưng khớp gối như:

• Bệnh Lyme: Một bệnh gây ra các triệu chứng tương tự như phát ban, cảm cúm và gây sưng ở các khớp.
• Lupus ban đỏ: Đây là một tình trạng mãn tính, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các mô khỏe mạnh, bao gồm cả các mô khớp.

Một số yếu tố nguy cơ gây sưng khớp gối

Ngoài những nguyên nhân cơ bản, sưng khớp gối còn có thể do một số yếu tố nguy cơ sau:

• Chơi thể thao: Một số môn thể thao liên quan đến các hoạt động như xoay đầu gối, chẳng hạn như chơi bóng rổ, có thể làm tăng nguy cơ chấn thương, đau và sưng khớp gối.
• Tuổi tác: Sưng khớp, thoái hóa khớp hoặc viêm khớp thường tăng lên theo tuổi.
• Béo phì: Trọng lượng cơ thể dư thừa làm tăng áp lực lên khớp gối. Điều này khiến các mô và sụn bị thoái hóa, từ đó dẫn đến sưng khớp gối. Những người thừa cân – béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp – nguyên nhân phổ biến gây sưng khớp gối.

Mặc dù không phổ biến, sưng khớp có thể liên quan đến các khối u lành tính và ác tính trong một số trường hợp. Vùng đầu gối bị viêm có thể kèm theo cảm giác đau âm ỉ. Thỉnh thoảng, bệnh nhân có thể bị sụt cân, sốt và đổ mồ hôi ban đêm. Chẩn đoán sớm và điều trị thích hợp là cách tốt nhất để tránh những rủi ro liên quan.

Sưng khớp gối có nguy hiểm không

Trên thực tế, sưng khớp gối có thể xảy ra vì nhiều lý do khác nhau. Các triệu chứng thường là biểu hiện của các bệnh lý về xương khớp cần được can thiệp y tế sớm. Những trường hợp chủ quan trước những biểu hiện bất thường hoặc tự ý điều trị có thể khiến bệnh tiến triển nặng và gây ra một số biến chứng như:

• Mất cơ: Khớp gối sưng đau có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ, từ đó khiến cơ đùi yếu dần và teo đi.
• Hình thành u nang: Sự tích tụ chất lỏng lâu ngày bên trong đầu gối có thể làm tăng nguy cơ hình thành u nang phía sau đầu gối. Những u nang này có thể gây đau, viêm, nhưng thường cải thiện khi được chăm sóc y tế. Nếu các triệu chứng nặng, người bệnh cần thực hiện chọc hút để tránh những rủi ro kèm theo.

Chẩn đoán sưng khớp gối

Trước khi áp dụng phương pháp điều trị, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành kiểm tra bệnh sử, khám sức khỏe tổng quát để xác định nguyên nhân khởi phát và các triệu chứng liên quan. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định một số xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán bệnh.

Kiểm tra hình ảnh:

Các xét nghiệm hình ảnh này giúp bác sĩ xác định vị trí của cơn đau và nguyên nhân gây sưng ở khớp gối. Các kỹ thuật kiểm tra bao gồm:

• Chụp X-quang: Hình ảnh chụp X-quang giúp bác sĩ loại trừ nguyên nhân gây gãy xương và trật khớp cũng như xác định bệnh viêm khớp.
• Siêu âm: Siêu âm khớp gối có thể được sử dụng để kiểm tra viêm khớp hoặc các rối loạn ảnh hưởng đến gân và dây chằng.
• Chụp MRI: Hình ảnh MRI giúp xác định các chấn thương gân, dây chằng và mô mềm mà hình ảnh X-quang không thể xác định được.

Chọc hút dịch khớp:

Để chẩn đoán nguyên nhân gây sưng khớp gối, bác sĩ chuyên khoa có thể yêu cầu bệnh nhân chọc hút dịch khớp. Thử nghiệm này thường được thực hiện để kiểm tra sự hiện diện của:

• Vi khuẩn (đây là dấu hiệu của nhiễm trùng khớp)
• Máu (liên quan đến chấn thương, rối loạn chảy máu ở khớp)
• Tinh thể khớp trong bệnh gút hoặc giả

Phương pháp điều trị sưng khớp gối

Các lựa chọn điều trị sưng khớp gối phụ thuộc vào nguyên nhân khởi phát, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, tình trạng sức khỏe và phản ứng. Điều trị triệu chứng thường bao gồm thuốc và các thủ thuật để loại bỏ chất lỏng trong khớp.

Áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà

Nếu sưng khớp gối của bạn ở mức độ nhẹ đến trung bình, do chấn thương hoặc một số nguyên nhân phổ biến khác, có một số biện pháp khắc phục tại nhà mà bạn có thể thử để cải thiện nó.

Dưới đây là một số cách giúp giảm sưng khớp gối tại nhà:

• Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi là cách chăm sóc tại nhà cần thiết ở những người bị sưng khớp gối. Khi được nghỉ ngơi, khớp gối sẽ có thời gian để phục hồi và sửa chữa những tổn thương. Theo đó, bạn cần ngừng hoạt động thể thao, các hoạt động gắng sức ở khớp gối trong 24 giờ hoặc lâu hơn. Bên cạnh đó, bạn nên cố gắng duỗi thẳng và uốn cong đầu gối nhẹ nhàng nhiều lần trong ngày để duy trì phạm vi chuyển động và ngăn ngừa cứng khớp.
• Liệu pháp chườm lạnh: Liệu pháp lạnh có thể làm giảm lưu lượng máu đến đầu gối, do đó hạn chế sưng và viêm. Bên cạnh đó, điều này còn làm chậm quá trình sản xuất dịch khớp, ngăn chặn tín hiệu đau lên não. Bạn có thể chườm lạnh đầu gối trong 20 phút mỗi lần, ngày 3-4 lần để đạt hiệu quả tốt nhất. Tránh chườm đá trực tiếp lên da vì có thể khiến da bị tê cóng.
• Băng nén: Dùng băng có chiều rộng từ 8-10cm để băng đầu gối nhằm hạn chế tình trạng đầu gối bị đau và sưng tấy. Tuy nhiên, tránh đeo nẹp đầu gối quá chật, vì điều này có thể làm cho các triệu chứng trầm trọng hơn.
• Nâng cao đầu gối: Nâng cao đầu gối làm giảm lưu lượng máu đến đầu gối, giảm sưng, viêm và khó chịu. Bệnh nhân có thể ngồi và nâng cao chân bị thương hoặc nằm xuống với chân nâng cao hơn tim để giảm các triệu chứng.

Thực hiện các biện pháp khắc phục các triệu chứng tại nhà trong 1-3 ngày. Nếu tình trạng đau nhức khớp gối không có xu hướng giảm dần hoặc ngày càng nghiêm trọng, bạn cần đến bệnh viện để khám và có phương pháp điều trị phù hợp.

Sử dụng thuốc điều trị

Trong trường hợp khớp gối bị đau dữ dội, các biện pháp chăm sóc tại nhà không đáp ứng, bác sĩ có thể tư vấn một số loại thuốc giảm đau, kháng viêm để cải thiện triệu chứng và cải thiện chức năng. cử động ở khớp gối.

Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng:

• Thuốc chống viêm không steroid hoặc NSAID, bao gồm naproxen, ibuprofen có thể giảm đau, sưng và viêm một cách hiệu quả.
• Acetaminophen có tác dụng cải thiện các cơn đau cấp, nhẹ và vừa nhưng không có tác dụng giảm viêm.
• Salicylat tại chỗ được bôi trực tiếp lên vùng da bị ảnh hưởng để kiểm soát sưng và đau. Nó được sử dụng để điều trị cơn đau do viêm khớp và không được sử dụng trực tiếp lên vết thương hở, nhiễm trùng hoặc phát ban.

Can thiệp phẫu thuật

Nếu các triệu chứng nghiêm trọng, các phương pháp điều trị bảo tồn có thể không mang lại kết quả mong muốn. Lúc này, bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc can thiệp ngoại khoa để kiểm soát các triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng nặng.

Một số phương pháp phẫu thuật và xâm lấn khác thường được áp dụng trong điều trị sưng khớp gối:

• Chọc hút dịch: Bác sĩ có thể dẫn lưu dịch ra khỏi khớp để giảm áp lực cho khớp gối. Sau khi chọc hút, có thể tiêm corticoid vào khớp để kháng viêm.
• Nội soi khớp: Thủ thuật này được thực hiện bằng cách đưa ống nội soi vào một vết rạch nhỏ ở khớp gối để loại bỏ các mô bị tổn thương và điều trị các vấn đề ảnh hưởng đến đầu gối.
• Phẫu thuật thay khớp: Trường hợp khớp gối bị chấn thương nặng, lúc này bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật thay khớp để phục hồi chức năng vận động và ngăn ngừa các nguy cơ liên quan.

Sau khi phẫu thuật, bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân thực hiện vật lý trị liệu để kiểm soát chức năng và sức mạnh của đầu gối.

Sưng khớp gối – Đi khám bác sĩ khi nào

Trong nhiều trường hợp, sưng khớp gối cần phải điều trị y tế chuyên nghiệp để tránh những rủi ro kèm theo. Người bệnh nên chủ động đến bệnh viện hoặc gặp bác sĩ chuyên khoa khi nhận thấy các triệu chứng sau:

• Khớp gối sưng nặng, bất thường rõ rệt
• Không thể uốn cong hoặc duỗi thẳng đầu gối
• Đau khớp gối nhiều, dùng thuốc không hiệu quả.
• Sốt cao trên 38 độ C
• Da đầu gối đổi màu, đỏ, nóng
• Sưng khớp gối kéo dài hơn 3 ngày

Các bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám các biểu hiện lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm liên quan đến chẩn đoán nguyên nhân. Chủ động thăm khám – chẩn đoán và điều trị sớm là cách tốt nhất để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Làm thế nào để ngăn ngừa sưng khớp gối

Sưng khớp gối thường liên quan đến chấn thương hoặc một số tình trạng sức khỏe liên quan. Để ngăn ngừa và hạn chế rủi ro liên quan, bạn nên thực hiện các bước để tăng cường sức khỏe xương khớp, sức khỏe tổng thể và phòng chống chấn thương.

Theo đó, người bệnh có thể phòng tránh tình trạng này thông qua các biện pháp sau:

• Tăng cường các cơ xung quanh đầu gối có thể hỗ trợ, giảm áp lực lên đầu gối.
• Bạn nên tập một số bài tập ít va chạm như thể dục nhịp điệu dưới nước, bơi lội để hạn chế những tổn thương ảnh hưởng đến khớp gối.
• Duy trì cân nặng hợp lý để hạn chế tổn thương, hao mòn và ngăn ngừa nguy cơ phù nề đầu gối.

Sưng khớp gối là một tình trạng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau gây ra. Hầu hết các trường hợp khởi phát triệu chứng đều được kiểm soát tốt khi khám và điều trị đúng cách. Do đó, ngay khi nhận thấy những biểu hiện bất thường, bạn nên đi khám để được áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.