Ngủ dậy bị đau lưng thường liên quan đến tư thế ngủ, gối, nệm không phù hợp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đau lưng sau khi ngủ dậy có thể liên quan đến một số bệnh lý về xương khớp cần được thăm khám và điều trị sớm để tránh những rủi ro không mong muốn.
Ngủ dậy bị đau lưng là do đâu
Đau lưng sau khi ngủ dậy thường do cứng khớp khi nghỉ ngơi lâu hoặc giảm lưu thông máu khi ngủ. Biểu hiện đau lưng sau khi ngủ dậy thường được cải thiện sau khi vận động, đi lại nhẹ nhàng
Trên thực tế, các triệu chứng đau lưng có thể diễn ra theo chu kỳ. Tuy nhiên, một số người có thể bị đau lưng và khó chịu thường xuyên hơn những người khác. Ngoài những nguyên nhân thông thường, tình trạng này còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý về xương khớp cần được điều trị sớm.
Dưới đây là một số nguyên nhân khiến ngủ dậy bị đau lưng:
1. Tư thế ngủ kém
Ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến tư thế ngủ không tốt. Tư thế ngủ không tốt có thể gây áp lực lên cột sống, khiến cột sống mất đi độ cong tự nhiên. Tình trạng này có thể gây đau thắt lưng và một số vấn đề về cột sống khác.
Ngủ sai tư thế cũng có thể gây căng thẳng cho cột sống lưng, tăng áp lực lên các khớp. Nếu bạn có thói quen nằm sấp khi ngủ, cơn đau lưng có thể trở nên thường xuyên hơn và trầm trọng hơn theo thời gian.
Để cải thiện tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy, người bệnh có thể thay đổi tư thế ngủ phù hợp, đồng thời tránh các vấn đề liên quan đến cột sống. Theo đó, các bác sĩ thường khuyến cáo người bệnh nên nằm ngửa, kê gối dưới đầu gối hoặc nằm nghiêng khi ngủ. Nếu nằm sấp là tư thế ngủ thoải mái nhất, bạn có thể kê một chiếc gối dưới bụng để giảm đau lưng và tránh áp lực lên cột sống.
2. Nệm không phù hợp
Nếu đau lưng sau khi thức dậy không phải do tư thế ngủ không đúng, thì rất có thể nó liên quan đến nệm không vừa vặn. Nệm cũ, kém chất lượng thường không có độ đàn hồi tốt, quá mềm hoặc quá cứng có thể tác động vào lưng gây đau lưng.
Vì vậy, các bác sĩ thường khuyến cáo người bệnh nên chọn loại nệm phù hợp để giảm bớt sự khó chịu ở lưng và hạn chế áp lực ở cột sống. Để chọn được loại nệm phù hợp với cột sống và chứng đau lưng, bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể.
3. Ảnh hưởng của thai nghén
Đau lưng khi mang thai là hiện tượng khá phổ biến ở các bà bầu. Theo đó, một số phụ nữ có thể bị đau ngay từ tuần thứ 8 của thai kỳ. Tuy nhiên, tình trạng đau lưng thường trầm trọng hơn vào tháng thứ 5-7 của thai kỳ.
Mang thai có thể dẫn đến căng cơ ở lưng dưới. Khi nghỉ ngơi, cơn đau thắt lưng có xu hướng nặng hơn vào buổi sáng, dẫn đến tình trạng căng cơ kéo dài gây đau lưng. Để cải thiện tình trạng này, bà bầu nên duỗi thẳng chân và ra khỏi giường bằng cách nhích mép giường. Sau đó đứng lên để giảm bớt áp lực cho lưng. Nếu cơn đau không cải thiện, bạn có thể áp dụng liệu pháp nhiệt để giảm cơn đau.
4. Ra khỏi giường không đúng cách
Trên thực tế, cách một người rời khỏi giường có thể liên quan đến việc ngủ dậy bị đau lưng. Ngay cả khi ngủ đủ giấc, việc thức dậy quá nhanh hoặc nghiêng người về phía trước khi ra khỏi giường có thể gây căng thẳng cho lưng của bạn.
Để cải thiện tình trạng ngủ dậy bị đau lưng, bạn có thể tham khảo một cách ra khỏi giường như sau:
- Đầu tiên, bạn cần di chuyển đến mép giường
- Sử dụng cánh tay của bạn để chuyển sang tư thế ngồi và đưa chân ra khỏi mép giường
- Sau vài giây để điều chỉnh, từ từ đặt chân xuống sàn và đứng lên.
5. Lạm dụng cơ vào ngày hôm trước
Nằm ngủ gần sáng bị đau lưng có thể liên quan đến việc vận động quá sức vào ngày hôm trước như tập luyện quá sức, tác động vào lưng và dẫn đến đau lưng vào sáng hôm sau.
Điều quan trọng là phải chú ý đến tư thế của bạn trước cũng như sau khi thực hiện các hoạt động cường độ cao, chẳng hạn như chơi thể thao hoặc tập thể dục. Khởi động nhẹ nhàng và hạ nhiệt đúng cách để hạn chế tình trạng đau lưng, cứng cơ vào sáng hôm sau.
Đối với chứng đau lưng do tập thể dục, bạn có thể cải thiện bằng liệu pháp nóng hoặc lạnh trên vùng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa đối với một số loại thuốc chống viêm không kê đơn như naproxen và ibuprofen.
6. Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm diễn ra như một quá trình lão hóa tự nhiên, sự hao mòn của cơ thể. Tình trạng này thường gặp ở những người trung niên và cao tuổi, khi các đĩa đệm cột sống dần suy yếu và dễ bị tổn thương.
Các triệu chứng bệnh lý thường phát triển âm ỉ theo thời gian. Một trong những dấu hiệu phổ biến của tình trạng này là đau âm ỉ hoặc dữ dội ở lưng, có xu hướng dữ dội vào buổi sáng và kèm theo co thắt cột sống.
Thoát vị đĩa đệm là bệnh thoái hóa khớp mãn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, cơn đau và các triệu chứng kèm theo có thể được cải thiện bằng thuốc giảm đau, tiêm steroid dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ hoặc nhà vật lý trị liệu có thể đề nghị bệnh nhân sử dụng nẹp hoặc đai lưng để giảm áp lực lên lưng.
7. Đau cơ xơ hóa
Đau cơ xơ hóa là một trong những rối loạn thần kinh phổ biến gây đau cơ và xương lan rộng. Theo các chuyên gia, đau cơ xơ hóa làm tăng cơn đau bằng cách ảnh hưởng đến các tín hiệu đau trong não. Đau cơ xơ hóa có thể ảnh hưởng đến nhiều người nhưng phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới.
Đau cơ xơ hóa có thể gây đau lưng vào buổi sáng sau khi thức dậy. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Khó ngủ
- Cơ thể mệt mỏi
- Đau đầu
- Có vấn đề với trí nhớ và sự tập trung
- Ngứa ran, ngứa ran ở bàn tay và bàn chân
- Hội chứng ruột kích thích
Hiện tại, không có cách chữa khỏi bệnh đau cơ xơ hóa. Tuy nhiên, người bệnh có thể cải thiện các triệu chứng thực thể thông qua một số biện pháp sau:
- Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm
- Thay đổi lối sống, tập thể dục thường xuyên, ăn uống khoa học và điều chỉnh các thói quen sinh hoạt cần thiết
- Áp dụng một số liệu pháp bổ trợ như châm cứu, xoa bóp, nắn khớp xương.
Buổi sáng ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau. Trên thực tế, tình trạng bệnh không quá nghiêm trọng và có thể được kiểm soát nhanh chóng nếu chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, để xác định nguyên nhân cụ thể, người bệnh cần đến bệnh viện để được chẩn đoán.
Cách khắc phục chứng ngủ dậy bị đau lưng
Ngủ dậy bị đau lưng là hiện tượng phổ biến và có thể được kiểm soát tốt bằng nhiều biện pháp khác nhau. Theo đó, tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh sẽ áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số bài thuốc thường được áp dụng để cải thiện các triệu chứng đau lưng:
Kéo dài sau khi thức dậy
Vươn vai khi ngủ dậy là cách khắc phục chứng đau lưng sau khi ngủ dậy rất hiệu quả. Ở tư thế nằm ngửa, duỗi tay qua đầu hết mức có thể, thường xuyên đưa chân về hướng ngược lại để cải thiện.
Sau đó, đưa đầu gối của bạn về phía ngực của bạn, đồng thời giữ cho lưng của bạn được kéo căng. Người bệnh cũng có thể lắc nhẹ từ bên này sang bên kia để tăng độ dẻo dai cho cột sống lưng. Sau khi ngồi dậy, đặt chân xuống sàn, sao cho hai bàn chân rộng bằng vai. Đứng dậy sau đó đưa hai tay lên trên đầu và duỗi toàn thân.
Plank cải thiện tình trạng đau lưng
Động tác plank hoạt động toàn bộ cơ thể, đặc biệt là cơ dọc ở lưng. Khi cơ bụng khỏe, cơ thể sẽ khắc phục tốt tình trạng đau lưng, hạn chế các triệu chứng bệnh tái phát, nhất là sau khi ngủ dậy.
Để thực hiện plank, bạn cần bắt đầu từ tư thế chống đẩy, giữ cơ thể bằng cẳng tay sao cho cẳng tay, khuỷu tay và cổ tay thẳng hàng. Trong khi thực hiện động tác, bạn cần giữ lưng thẳng, cằm sát cổ, cột sống thẳng. Giữ tư thế plank trong tối đa 30 giây, ép cơ bụng, đùi và mông
Tư thế rắn hổ mang
Động tác rắn hổ mang được biết đến là tư thế yoga dùng để kéo giãn lưng, cải thiện tình trạng đau lưng khi ngủ hiệu quả. Ngoài ra, thực hiện bài tập này thường xuyên còn giúp tăng độ dẻo dai của cột sống, ngăn ngừa một số bệnh liên quan đến xương khớp một cách đáng kể.
Để thực hiện tư thế này, người bệnh cần chuẩn bị ở tư thế nằm sấp, lòng bàn tay úp và dưới vai. Khuỷu tay và cánh tay mở rộng trên một đường thẳng với lòng bàn tay. Từ từ đẩy lòng bàn tay và cẳng tay xuống sàn và nâng ngực lên. Giữ đầu của bạn nhìn thẳng về phía trước. Giữ nguyên tư thế trong 10 giây, lặp lại 5 lần và kết thúc bài tập.
Gập đầu gối
Động tác gập gối có thể cải thiện tình trạng đau lưng, đặc biệt là phần lưng dưới. Để thực hiện động tác này, bạn cần chuẩn bị ở tư thế ngồi xổm giống như ngồi trên ghế. Giữ đầu gối của bạn cong một góc 90 độ và đảm bảo không bắt chéo các ngón chân của bạn. Thở ra khi bạn uốn cong đầu gối, hít vào khi bạn trở lại vị trí ban đầu. Lặp lại 10 lần và kết thúc bài tập.
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên là cách cải thiện tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy hiệu quả. Ngoài ra, biện pháp này còn giúp bồi bổ xương khớp, tăng độ dẻo dai, giúp xương chắc khỏe, hạn chế các bệnh thường gặp về xương khớp. Theo đó, bạn có thể đi bộ ngắn thường xuyên để củng cố cột sống và ngăn ngừa đau lưng.
Nếu tính chất công việc bắt buộc bạn phải đứng hoặc ngồi nhiều thì bạn cần dành thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn. Theo đó, nên dành 5 – 10 phút đi bộ nhẹ nhàng, vươn vai sau 2 giờ làm việc để phòng tránh bệnh đau lưng.
Giảm căng thẳng
Trong một số trường hợp, căng thẳng quá mức có thể dẫn đến đau lưng sau khi ngủ dậy. Vì vậy, bạn nên dành thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn như nghe nhạc, đọc sách, thiền, tập thể dục hoặc thực hiện các kỹ thuật thư giãn để đối phó với cơn đau thắt lưng.
Theo thời gian, cường độ của cơn đau có thể giảm dần. Để thiền, bạn chỉ cần tập trung vào hơi thở và ngừng suy nghĩ tiêu cực. Bắt đầu thiền với 1 phút và có thể tăng dần theo thời gian.
Sử dụng thuốc
Nếu tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy nhiều mà các biện pháp trên không hiệu quả thì người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc để hỗ trợ cải thiện tình trạng đau nhức. Trao đổi với bác sĩ về một số loại thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen để giúp giảm đau và viêm hiệu quả.
Ngoài ra, một số loại thuốc bôi ngoài da có thể giúp cải thiện cơn đau nhanh chóng, đồng thời hạn chế phát sinh tác dụng phụ như thuốc uống. Các sản phẩm bôi ngoài da thường được chiết xuất từ tinh dầu bạc hà hoặc nghệ tươi.
Ngoài ra, bác sĩ có thể áp dụng liệu pháp kích thích dây thần kinh điện qua da để cải thiện tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy. Liệu pháp này thường được chỉ định trong những trường hợp đau lưng chuyển sang giai đoạn mãn tính và không cải thiện theo thời gian. Trước khi thực hiện kích điện qua da, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
Buổi sáng thức dậy bị đau lưng là tình trạng phổ biến, xảy ra do nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Các triệu chứng thường cải thiện sau khi áp dụng các phương pháp điều trị này. Tuy nhiên, trong trường hợp đau lưng dai dẳng, có xu hướng nặng hơn theo thời gian, bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị thích hợp.
Bài viết liên quan: