Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng có thể xảy ra do tư thế ngồi sai, dây thần kinh bị chèn ép, co thắt cơ hoặc liên quan đến các bệnh lý xương khớp khác. Tình trạng này nếu không được kiểm soát kịp thời có thể gây tổn thương cột sống và ảnh hưởng đến khả năng vận động.
Nguyên nhân ngồi xuống đứng lên bị đau lưng
Đau lưng là một thuật ngữ chỉ những cơn đau buốt, nhức hoặc âm ỉ ở một phần của lưng. Đau thắt lưng hay đau thắt lưng được định nghĩa là những cơn đau nhói ở các đốt sống từ L1 đến L5, cơn đau thường xuất hiện ở đường cong của cột sống phía trên xương cụt.
Nguyên nhân phổ biến nhất của đau lưng khi ngồi dậy là tư thế ngồi không tốt. Theo đó, tư thế ngồi khom lưng có thể làm tăng áp lực lên các đĩa đệm, từ đó khiến các đốt sống cọ xát vào nhau và dẫn đến đau nhức khi đứng lên.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng có thể liên quan đến nhiều bệnh lý tiềm ẩn, trong đó có những bệnh lý cần can thiệp y tế để tránh bệnh tiến triển nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. sự nguy hiểm. Theo các chuyên gia, một số vấn đề sức khỏe có liên quan đến Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng bao gồm:
1. Tư thế sai
Trên thực tế, thói quen ngồi sai tư thế có thể gây đau lưng khi ngủ dậy, cụ thể là ngủ tại bàn, ngồi quay lưng quá lâu hoặc ngồi khuỷu tay xa cánh tay. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khoảng 90% áp lực dồn lên lưng dưới khi ngồi. Vì vậy, thói quen ngồi không tốt có thể gây căng thẳng, mất thăng bằng ở cổ, lưng và đau nhức.
Bên cạnh đó, khi ngồi lâu, cơ gấp hông có xu hướng ngắn lại, lúc này cơ mông trở nên yếu đi, gân kheo làm việc quá sức. Điều này có thể dẫn đến nghiêng khung chậu và khả năng vận động kém. Vì vậy, khi chuyển từ tư thế ngồi sang đứng, người bệnh có thể bị đau lưng, mỏi chân và đau khớp.
2. Đau dây thần kinh tọa
Dây thần kinh tọa hay dây thần kinh tọa là một dây thần kinh chạy dọc theo gốc của cột sống ở mặt sau của chân. Đau thần kinh tọa có thể khởi phát bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như thoái hóa đốt sống, tạo xương, thoát vị đĩa đệm.
Cơn đau do bệnh gây ra có thể âm ỉ, cảm giác như bị điện giật hoặc tê cứng. Ngồi một chỗ quá lâu có thể khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn, cũng như dẫn đến đau lưng khi chuyển từ tư thế ngồi sang tư thế đứng.
Thông thường, đau thần kinh tọa chỉ ảnh hưởng đến một bên của cơ thể, bắt đầu ở lưng dưới và lan dọc theo chân và chi dưới. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể mất cảm giác và cử động ở chân.
Một số trường hợp đau dây thần kinh tọa khiến người bệnh mất kiểm soát khi đi tiểu. Đây được coi là một biểu hiện hiếm gặp nhưng khá nghiêm trọng, cần thăm khám và điều trị kịp thời để tránh những rủi ro và biến chứng nặng nề.
3. Căng cơ
Căng cơ lưng bắt đầu khi người bệnh ngồi ở tư thế khom lưng, vặn lưng quá mức. Trong trường hợp căng cơ, bạn có thể bị đau lưng, kéo dài đến thắt lưng, mông nhưng không ảnh hưởng đến chân. Căng cơ cũng khiến lưng bị cứng, khó thực hiện các hoạt động.
Ngồi quá lâu hoặc sai tư thế cũng có thể khiến cơ lưng bị căng, đau và tổn thương. Bên cạnh đó, cơn đau cũng có thể xuất hiện khi người bệnh chuyển từ tư thế ngồi sang tư thế đứng.
Thông thường, căng cơ lưng không quá nghiêm trọng và có thể được cải thiện trong vòng vài tuần với các biện pháp khắc phục tại nhà. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các triệu chứng nghiêm trọng và cần điều trị y tế hoặc vật lý trị liệu để hạn chế các rủi ro liên quan.
4. Vấn đề về đĩa đệm
Tình trạng ngồi xuống đứng lên bị đau lưng có thể liên quan đến các vấn đề về đĩa đệm như chấn thương đĩa đệm, thoái hóa đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm,… Thoát vị đĩa đệm làm tăng áp lực lên các đĩa đệm, lúc này nhân nhầy bị đẩy ra ngoài. Điều này gây căng thẳng cho các dây thần kinh trong khu vực và tủy sống, dẫn đến đau và tê ở lưng dưới.
Thông thường, thoát vị đĩa đệm ảnh hưởng đến người trung niên và cao tuổi như một quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, nó cũng có thể do ngã, chấn thương, nâng / xách không đúng cách hoặc tổn thương cột sống do các hoạt động lặp đi lặp lại.
Ngoài thoát vị đĩa đệm, bệnh thoái hóa đĩa đệm còn có thể làm tăng nguy cơ tổn thương tủy sống, gây đau lưng khi chuyển từ tư thế ngồi sang tư thế đứng. Thoái hóa đĩa đệm ảnh hưởng chủ yếu đến người cao tuổi, chấn thương nặng dẫn đến rách bao đĩa đệm.
Khi bao xơ bị rách, đĩa đệm không thể tự lành vì nguồn cung cấp máu cho nó bị cắt đứt. Điều này làm cho nhân tủy ở trung tâm thoát ra ngoài, chèn ép vào rễ thần kinh và gây đau khi thay đổi tư thế hoặc đau lan xuống hai chi dưới.
Mặc dù một số người bị thoái hóa đĩa đệm không có triệu chứng, nhưng cơn đau lưng có thể dữ dội ở lưng, đùi và mông, đặc biệt là khi cúi người, ngồi hoặc đứng quá lâu.
5. Hẹp ống sống
Trong mỗi đốt sống có một khoảng trống ở giữa tạo thành các đốt sống mà tủy sống đi qua. Lỗ này có nhiệm vụ giúp kết nối các dây thần kinh khắp cơ thể với não bộ. Tuy nhiên, khi ống sống bị thu hẹp, dây thần kinh có thể bị chèn ép, gây đau, tê và yếu cơ. Tình trạng này được gọi là hẹp ống sống.
Hẹp ống sống có thể là kết quả của viêm khớp, chấn thương, khối u hoặc nhiễm trùng. Đôi khi, tình trạng này cũng có thể là bẩm sinh. Một số triệu chứng của bệnh hẹp ống sống bao gồm:
- Đau lưng khi chuyển từ tư thế ngồi sang tư thế đứng
- Chân hoặc tay yếu
- Đau lưng khi đứng hoặc đi bộ
- Tê chân và mông
- Có vấn đề với sự cân bằng
Các triệu chứng của bệnh hẹp ống sống có thể cải thiện theo thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, cơn đau có xu hướng dữ dội hơn khi người bệnh đi lại hoặc đứng lên.
6. Cơ lõi yếu
Các cơ cốt lõi nằm ở hai bên lưng, bụng, hông và mông. Nếu các cơ này bị suy yếu, cột sống sẽ không được nâng đỡ tối đa, từ đó gây ra các cơn đau khi thay đổi tư thế. Để cải thiện tình trạng này, các chuyên gia thường khuyến khích người bệnh thực hiện một số bài tập kéo giãn cơ, bài tập aerobic để giúp cải thiện sức mạnh cơ lõi.
Áp dụng các bài tập này thường xuyên có thể giúp giảm đau khi ngồi xuống và đứng lên, đồng thời giảm căng thẳng cho lưng.
7. Một số vấn đề y tế khác
Ngoài những vấn đề trên, ngồi xuống đứng lên bị đau lưng còn có thể liên quan đến nhiều bệnh lý khác, bao gồm:
- Sỏi mật do các vấn đề túi mật khác
- Sỏi thận
- Ung thư xương, khối u hoặc ung thư xương di căn
- Động mạch bụng chính bị hỏng
Những bệnh lý này cần được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách. Trong trường hợp cơn đau kéo dài và kèm theo một số biểu hiện bất thường, bạn cần chủ động đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
Cách khắc phục chứng ngồi xuống đứng lên bị đau lưng
Tùy theo nguyên nhân, mức độ đau và các triệu chứng kèm theo mà người bệnh sẽ lựa chọn các biện pháp chăm sóc tại nhà hoặc điều trị nội khoa dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để kiểm soát các triệu chứng nhanh chóng. và phòng ngừa tái phát lâu dài.
1. Điều chỉnh tư thế
Tư thế thích hợp có thể giúp cải thiện tình trạng đau lưng. Theo đó, khi ngồi cần giữ thẳng cột sống, cân bằng hai vai, tránh cúi đầu quá lâu. Ngồi lâu một tư thế, lưng sẽ có xu hướng cong về phía trước, nghiêng sang một bên, ngả ra sau,… Lâu ngày dẫn đến cột sống bị căng thẳng. Tình trạng này có thể gây ra các cơn đau lưng bùng phát khi ngồi xuống và đứng lên.
Để cải thiện tư thế ngồi, bạn cần giữ thẳng cột sống từ lưng đến đầu. Đồng thời, giữ vai ngang bằng và không để xương chậu hướng ra sau. Tập tư thế ngồi đúng là khi lưng thẳng hoàn toàn, cảm giác lưng được kéo căng.
2. Áp dụng một số biện pháp tại nhà
Theo các chuyên gia, cách tốt nhất để giúp giảm đau lưng là duy trì một đường cong bình thường của cột sống, hỗ trợ phần lưng dưới. Ngoài việc tập đúng tư thế ngồi, người bệnh có thể cải thiện tình trạng đau lưng bằng một số bài thuốc tại nhà.
Dưới đây là một số biện pháp khắc phục tại nhà để giúp cải thiện chứng ngồi xuống đứng lên bị đau lưng:
- Thay đổi tư thế: Những người bị đau lưng nên cân nhắc sử dụng bàn làm việc đứng hoặc bàn làm việc được thiết kế tiện lợi cho phép điều chỉnh độ cao để đảm bảo lưng thẳng.
- Chườm lạnh: Để cải thiện cơn đau, người bệnh có thể thực hiện chườm lạnh trong vòng 20 phút tại vùng cần điều trị.
- Dùng túi chườm nóng: Sau khi kiểm soát tình trạng viêm nhiễm trong vòng 24-48 giờ, người bệnh có thể chườm ấm để giúp tăng cường lưu thông máu, cải thiện tình trạng đau lưng.
- Dùng thuốc không kê đơn: Trong trường hợp đau lưng khi đứng lên ngồi xuống, có thể sử dụng một số loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để cải thiện triệu chứng và cải thiện chức năng vận động.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Người bệnh có thể dùng khăn cuộn dưới thắt lưng để giúp tư thế ngồi thẳng lưng cũng như tạo sự ổn định cho cột sống.
- Xoa bóp: Đây đều là những biện pháp giúp cải thiện tình trạng đau lưng một cách an toàn và hiệu quả. Xoa bóp đúng cách có thể giúp thư giãn các cơ bị căng và cải thiện cơn đau.
- Tập yoga: Theo các chuyên gia, tập yoga có khả năng kéo căng và tăng cường thể lực cho cơ thể. Theo đó, người bệnh nên trao đổi với huấn luyện viên / nhà vật lý trị liệu để được hướng dẫn cụ thể.
3. Kéo căng cơ
Một số bài tập có tác dụng tăng cường sức mạnh cho phần lưng dưới và ngăn ngừa tình trạng ngồi xuống đứng lên bị đau lưng. Người bệnh có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn các bài tập phù hợp với tình trạng bệnh cũng như sức khỏe của mình.
Tư thế Plank:
- Chuẩn bị ở tư thế chống đẩy với cẳng tay trên mặt đất
- Sau đó, giữ khuỷu tay thẳng hàng với vai, đẩy cẳng tay và ngón chân, đồng thời giữ thẳng lưng.
- Giữ nguyên tư thế trong vài giây, sau đó hạ xuống sàn
Tư thế Bird Dog:
- Người tập chuẩn bị ở tư thế chống khuỷu tay, đầu gối và giữ thẳng lưng.
- Sau đó mở rộng một chân, dang tay sang bên đối diện
- Giữ nguyên tư thế trong 5 giây và sau đó trở lại vị trí bắt đầu
- Thực hiện các động tác xen kẽ với tay và chân còn lại
Tư thế Arch:
- Chuẩn bị nằm ngửa, đặt tay ở hai bên cơ thể
- Từ từ nâng hông lên bằng lưng, cơ mông và cơ bụng
- Giữ nguyên tư thế trong 5 giây, sau đó thư giãn và trở lại vị trí bắt đầu
4. Điều trị y tế
Trường hợp đau lưng dữ dội khi ngồi xuống đứng lên mà cơn đau vẫn không thuyên giảm sau khi áp dụng các biện pháp trên, người bệnh nên chủ động đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị bệnh đúng cách.
Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp điều trị sau:
- Vật lý trị liệu có thể giúp cải thiện và tăng cường cơ bắp, hỗ trợ lưng và ngăn ngừa các cơn bùng phát.
- Sử dụng thuốc chẹn thần kinh, tiêm steroid để giúp giảm đau
- Liệu pháp châm cứu và laser có thể giúp kiểm soát cơn đau mà không cần phẫu thuật.
- Đang dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc giảm đau không kê đơn, thuốc giãn cơ và thuốc chống trầm cảm.
5. Can thiệp phẫu thuật
Hầu hết các trường hợp ngồi xuống đứng lên bị đau lưng có thể được cải thiện bằng các biện pháp điều trị tại nhà và điều trị bảo tồn. Tuy nhiên, một số trường hợp đau dữ dội, có nguy cơ biến chứng nguy hiểm, lúc này bác sĩ sẽ tính đến phương pháp can thiệp ngoại khoa.
Phẫu thuật là biện pháp cuối cùng khi các phương pháp khác đã thất bại. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố nguy cơ và biến chứng. Vì vậy, người bệnh cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ về những lợi ích và nguy cơ trước khi quyết định phẫu thuật.
Ngăn ngừa ngồi xuống đứng lên bị đau lưng
Để phòng tránh tình trạng đau lưng khi ngồi xuống và đứng lên, người bệnh nên tham khảo một số biện pháp sau:
Ngồi:
- Đối với người bị đau lưng, nên hạn chế ngồi một chỗ quá lâu, nên đi lại nhẹ nhàng sau mỗi giờ làm việc.
- Ngồi lại với một chiếc khăn cuộn tròn ở phần lưng của bạn để giảm áp lực lên cột sống của bạn
- Cần giữ cho hông và đầu gối vuông, tránh bắt chéo chân khi ngồi, bàn chân phải thẳng trên sàn
- Khi ngồi, tránh xoay eo, thay vào đó hãy xoay toàn bộ cơ thể
- Khi đứng lên từ vị trí ngồi, di chuyển đến phía trước của ghế và đứng thẳng bằng cách duỗi thẳng chân. Không cúi người về phía trước.
Đứng:
- Khi đứng phải giữ thẳng vai, ngẩng cao đầu, ưỡn ngực về phía trước, cân bằng trọng lượng đều hai chân.
- Tránh đứng một chỗ quá lâu
- Cần điều chỉnh độ cao của bàn làm việc vừa phải
- Khi đứng, bạn nên nâng một chân lên bằng cách đặt một ngón chân lên chiếc ghế nhỏ. Sau một vài phút, thay đổi vị trí.
Ngồi xuống, khom người và khuỵu gối:
Hạn chế khom lưng và nâng vật khi bị đau thắt lưng. Trong trường hợp phải thực hiện những tư thế này, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Cần đứng vững một chỗ
- Để nâng một vật ở dưới thắt lưng, hãy giữ thẳng lưng, uốn cong đầu gối và giữ cho lưng thẳng
- Siết cơ bụng và nâng vật nặng bằng chân
- Duỗi thẳng đầu gối, đứng thẳng hoàn toàn để tránh gây áp lực lên cột sống.
- Trong trường hợp nhấc một vật ra khỏi bàn, hãy trượt vật đó ra khỏi mép bàn. Khi nâng phải dùng lực của chân để nâng vật nặng lên.
- Không nâng vật nặng quá mức
- Để đặt vật thể xuống đúng vị trí, hãy ép cơ bụng và uốn cong hông và đầu gối.
Một số lưu ý khác:
- Tránh các hoạt động cúi về phía trước thắt lưng, khom lưng
- Khi ho hoặc hắt hơi, cố gắng đứng dậy và ngả lưng để giúp tăng độ cong của cột sống
- Ngủ nghiêng với một chiếc gối đặt giữa hai đầu gối để giảm áp lực lên cột sống
- Cố gắng không nằm sấp khi ngủ
- Nếu bạn nằm ngửa khi ngủ, bạn có thể đặt một chiếc khăn cuộn nhỏ dưới thắt lưng và một chiếc gối nhỏ dưới cột sống.
Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng – Đi khám bệnh khi nào
Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng khá phổ biến và có thể được kiểm soát tốt nếu chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng này diễn biến nặng và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động cũng như cấu trúc cột sống.
Do đó, người bệnh cần đến ngay bác sĩ ngay khi nhận thấy các triệu chứng sau:
- Đau lưng dai dẳng và không đáp ứng với việc chăm sóc tại nhà
- Sốt
- Ngứa ran, tê ở lưng, chân hoặc chi dưới
- Yếu cơ bất thường
- Mất chức năng bàng quang và ruột
- Giảm cân không giải thích được
Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và cần được điều trị y tế kịp thời để ngăn ngừa những rủi ro và biến chứng không mong muốn.
Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng thường gặp ở những người ngồi sai tư thế, ít vận động, bị chấn thương,… Tuy có khả năng phục hồi tự nhiên nhưng trong một số trường hợp cần can thiệp y tế sớm để hạn chế. vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Bài viết liên quan: