Gai Cột Sống L4 L5: Biểu Hiện Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Gai cột sống L4 L5 là một trong những bệnh lý cơ xương khớp phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bệnh đặc trưng bởi những cơn đau dữ dội vùng lưng gây khó khăn trong việc đi lại, vận động hay bất cứ cử động nào dù là nhỏ nhất.

Gai cột sống L4 L5 là bệnh gì?

Hệ thống cột sống của con người phát triển rất linh hoạt, kéo dài từ cổ xuống lưng dưới, bao gồm 7 đốt sống cổ, 12 đốt sống ngực, 5 đốt sống thắt lưng dính liền và 5 đốt sống thắt lưng riêng biệt. . Tất cả các đốt sống này liên kết chắc chắn với nhau tạo thành một hệ xương hoàn chỉnh với nhiệm vụ nâng đỡ toàn bộ phần trên cơ thể.

Trong đó, L4 và L5 là hai đốt sống nằm ở cuối cột sống thắt lưng, nối với xương cùng S1. Chúng có nhiệm vụ chính là nâng đỡ cơ thể nên rất dễ bị tổn thương và thoái hóa do áp lực lâu ngày.

Một trong những chấn thương thường gặp là cột sống L4 L5. Đây là tình trạng các đốt sống này mọc thêm các gai xương do cơ chế bù trừ lượng xương thừa ở những vị trí bị thoái hóa, tổn thương hoặc hao mòn của cơ thể. Các gai xương quá lớn và nhiều sẽ gây áp lực lên các dây thần kinh, dây chằng và một số mạch máu khác xung quanh cột sống, gây đau, nhức, tê và thậm chí cản trở khả năng vận động. bệnh nhân.

Theo thống kê, những người có nguy cơ mắc gai cột sống L4-L5 bao gồm: nam giới, thừa cân béo phì, tuổi trung niên, lối sống kém, những người có dị tật bẩm sinh về cột sống như: vẹo, gù…

Nguyên nhân gây ra Gai cột sống L4 L5

Các chuyên gia cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng gai cột sống L4 L5, trong đó có một số nguyên nhân chính như:

• Lão hóa: Lão hóa là một quá trình tự nhiên của cơ thể con người, thường bắt đầu khi bạn bước vào độ tuổi 30 trở đi. Lúc này, mọi cơ quan trong cơ thể đều bắt đầu có dấu hiệu lão hóa và cột sống cũng không ngoại lệ. Các đốt sống, mô sụn, đĩa đệm, dây chằng… bị suy giảm chức năng, mất đi tính đàn hồi vốn có và tăng nguy cơ chấn thương dẫn đến xương phát triển.
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Ăn uống không đủ chất, không lành mạnh, đặc biệt là thiếu một số chất dinh dưỡng như canxi, magie, omega-3, vitamin B… khiến cho cột sống không khỏe mạnh, lâu dần dẫn đến loãng xương sống và phát triển các gai xương.
• Chấn thương đốt sống L4 L5: Những chấn thương như tai nạn giao thông, té ngã, tai nạn thể thao… cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chấn thương cột sống. Lúc này, cơ thể sẽ tự chữa lành bằng cách đưa canxi đến vị trí bị tổn thương, tuy nhiên quá nhiều canxi sẽ hình thành các gai xương trên đốt sống.

• Do vận động sai tư thế: Những người làm việc văn phòng cả ngày, ít vận động, ngồi làm việc sai tư thế hoặc lao động chân tay với tư thế cúi gập người thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gai cột sống.
• Thừa cân, béo phì: Thừa cân là nguyên nhân khiến cột sống chịu áp lực lớn trong thời gian dài, từ đó dễ bị chấn thương và Gai cột sống.
• Thoái hóa khớp: Một số vấn đề về xương khớp như thoát vị đĩa đệm, viêm nhiễm, nứt đĩa đệm, mất nước, xẹp lún cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến thay đổi cấu trúc vốn có của cột sống. Lúc này, cột sống sẽ tự lành và ổn định bằng cách hình thành các gai xung quanh khớp, từ đó gây đau nhức, khó chịu cho vùng lưng.
• Một số nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân đã nêu trên, gai cột sống L4 L5 còn có thể xuất hiện do một số yếu tố khác như: do di truyền, mắc bệnh gai cột sống mãn tính, hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích…

Dấu hiệu nhận biết gai cột sống L4 L5

Theo các chuyên gia, gai cột sống L4 L5 ở giai đoạn đầu thường không biểu hiện rõ ràng do các gai xương có kích thước quá nhỏ, không có khả năng cọ xát với các tổ chức thần kinh xung quanh. Nhưng dần dần, các gai xương phát triển với kích thước đủ lớn, gây ra một số triệu chứng như:

• Đau dữ dội vùng thắt lưng, cơn đau tăng dần từ nhẹ đến nặng, kéo dài nhiều ngày.
• Lúc đầu cơn đau có thể khu trú, nhưng sau đó lan dần xuống mông và chân.
• Cơn đau tăng lên khi hoạt động và giảm khi nghỉ ngơi.
• Cơn đau được mô tả là mất cảm giác kèm theo tê dọc sống lưng xuống lưng dưới.
• Người bệnh khó đứng thẳng, dáng đi thay đổi dễ gây cong vẹo cột sống.

Bên cạnh đó, nếu gai cột sống L4 L5 kèm theo áp lực lên các rễ thần kinh sẽ gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn như:

• Mất cảm giác từ vùng thắt lưng xuống chi dưới, kèm theo rối loạn cảm giác.
• Rối loạn tiết niệu, ra mồ hôi nhiều về đêm, dễ đi loạng choạng, mất thăng bằng…
• Khả năng vận động hạn chế, thậm chí mất khả năng vận động, không thể cúi người hoặc xoay người. Nặng hơn có thể khiến người bệnh nằm im không đi lại được.
• Đau dây thần kinh tọa xảy ra khi bệnh gai cột sống L4-L5 chuyển sang giai đoạn mãn tính.
• Yếu cơ, tê bì vùng hạ vị, khi cử động khiến cột sống kêu cót két.
• Ngoài các triệu chứng về xương khớp, gai cột sống L4 L5 còn gây ra một số triệu chứng toàn thân như rối loạn giấc ngủ, suy nhược cơ thể, chán ăn, sút cân, khó tập trung, hồi hộp, suy hô hấp, huyết áp tăng đột ngột…

Gai cột sống L4 L5 có nguy hiểm không?

Bệnh gai đôi cột sống là căn bệnh xương khớp rất phổ biến, dễ mắc phải và được đánh giá là khá lành tính vì bản chất căn bệnh này không ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, do bệnh khó điều trị dứt điểm và rất khó để cột sống trở lại bình thường, từ đó ảnh hưởng đến khả năng vận động và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Ngoài những cơn đau lưng khó chịu, bệnh gai cột sống L4 L5 nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra một số biến chứng như:

• Vẹo cột sống: Việc duy trì một tư thế giảm đau trong thời gian dài cũng làm tăng nguy cơ cong vẹo cột sống.
• Hẹp ống sống: Kích thước các cựa xương càng lớn, ống sống càng hẹp lại, khiến các dây thần kinh bị chèn ép, mạch máu và tủy sống cũng bị chèn ép do áp lực, làm tăng nguy cơ bị yếu hoặc liệt chi.
• Đau thần kinh tọa: Bị gai cột sống L4 L5 lâu ngày không điều trị cũng đồng nghĩa với việc hệ thần kinh bị chèn ép quá mức dẫn đến đau thần kinh tọa, cơn đau bắt đầu từ đốt sống L4 L5. sau đó lan dần xuống hông, mông, đùi, ống chân, bàn chân…
• Tổn thương tủy sống: Tủy sống bị chèn ép lâu ngày dẫn đến tổn thương nặng, gần như không thể hồi phục khiến người bệnh mất kiểm soát đường ruột và bàng quang, dễ bị rối loạn chức năng tiêu hóa và tiết niệu. đại tiện.
• Liệt chi: Tổn thương tủy sống và các dây thần kinh khiến người bệnh mất vĩnh viễn khả năng đi lại.

Các biện pháp chẩn đoán gai cột sống L4 L5

Để có kết quả chẩn đoán chính xác bệnh Gai cột sống L4 L5, người bệnh sẽ được bác sĩ, chuyên gia thăm khám và thực hiện một số xét nghiệm để xác định tình trạng bệnh lý cũng như mức độ nặng nhẹ của bệnh. bị ốm.

Khám lâm sàng

Dưới đây là một số hành động mà bác sĩ thực hiện để thu thập cơ sở đánh giá bệnh:

• Hãy sờ, sờ và yêu cầu người bệnh thực hiện một số động tác để xác định vị trí tổn thương và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Kiểm tra chức năng vận động qua dáng đi, xem cột sống có bị gù hay vẹo…
• Kiểm tra các triệu chứng như tê, cứng, yếu cơ… để đánh giá chức năng vận động.
• Kiểm tra tiền sử bệnh của bệnh nhân và một số triệu chứng toàn thân khác.

Khám cận lâm sàng

Để đưa ra kết luận chính xác hơn về Gai cột sống L4 L5 cũng như vị trí và mức độ tổn thương, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm như:

• Đo điện cơ: Phương pháp này giúp xác định mức độ tổn thương của dây thần kinh bằng cách đo tốc độ dây thần kinh truyền tín hiệu đến não và các chi.
• Chụp X-quang: Đây là biện pháp chẩn đoán thường được áp dụng trong hầu hết các bệnh lý về xương khớp. Phương pháp này có khả năng xác định chính xác vị trí, mức độ tổn thương và nguyên nhân hình thành tiêu xương.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là phương pháp chẩn đoán các bệnh lý về xương khớp hiện đại, cho kết quả chính xác cao, chi tiết về mức độ tổn thương của các dây thần kinh cột sống có bị chèn ép hay không. ép hay không.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Hình ảnh chụp CT giúp bác sĩ nhìn rõ cấu trúc của cột sống, từ đó đánh giá mức độ chèn ép dây thần kinh và sự hình thành xương.
• Xét nghiệm máu: Đây cũng là một phương pháp phổ biến được sử dụng để chẩn đoán bệnh Gai cột sống L4 L5. Xét nghiệm máu giúp kiểm tra một số hoạt chất trong cơ thể và sàng lọc để loại trừ một số bệnh không liên quan đến xương khớp, cột sống.

Chẩn đoán phân biệt

Đây là biện pháp để bác sĩ có cơ sở chẩn đoán phân biệt giữa gai cột sống L4 L5 với một số bệnh lý cột sống tương tự khác như thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, thoái hóa cột sống thắt lưng, hẹp ống sống. tủy sống, bệnh gút, chấn thương cột sống, viêm khớp dạng thấp…

Phương pháp điều trị gai cột sống L4 L5

Gai cột sống L4 L5 có nhiều mức độ nặng nhẹ khác nhau và tùy vào tình trạng tổn thương mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Trong đó, biện pháp được ưu tiên áp dụng là điều trị nội khoa kết hợp chăm sóc tại nhà để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát.

Có đến 80% trường hợp gai cột sống L4 L5 được chỉ định thực hiện theo phác đồ điều trị này, còn lại chỉ những trường hợp bệnh nặng, biến chứng nặng, điều trị nội khoa thất bại mới được chỉ định. để thực hiện điều trị phẫu thuật.

Dưới đây là một số phương pháp điều trị gai cột sống L4 L5 phổ biến như:

1. Áp dụng các biện pháp chăm sóc và giảm đau tại nhà

Các biện pháp chăm sóc và giảm đau tại nhà giúp giảm đau tạm thời, dễ thực hiện và không có tác dụng phụ:

• Nghỉ ngơi: Người bệnh gai cột sống L4 L5 cần dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, để giảm áp lực lên cột sống và dây thần kinh, từ đó cơn đau cũng sẽ giảm dần.
• Massage nóng / lạnh: Nhiệt độ cao sẽ kích thích các mô cơ giãn ra, không còn chèn ép dây thần kinh, tác dụng nhiệt còn giúp kích thích tuần hoàn máu toàn thân, nhất là lên não giúp giảm đau nhanh chóng, thúc đẩy quá trình phục hồi xương khớp. Ngoài chườm nóng, bạn cũng có thể chườm lạnh bằng nước đá hoặc chườm gel lạnh để tăng hiệu quả giảm đau và chống sưng viêm khớp.

• Tắm nước ấm / ngâm chân nước ấm: Cơ thể con người là tập hợp các dây thần kinh kết nối các cơ, khớp, xương với hệ thần kinh. Tắm nước ấm hoặc ngâm chân trong nước ấm có pha một chút tinh dầu sẽ giúp kích thích tuần hoàn máu, làm dịu não, từ đó giúp giảm đau, giảm căng cơ.
• Xoa bóp: Một số kỹ thuật xoa bóp, xoa bóp nhẹ nhàng, dễ thực hiện tại nhà mang lại hiệu quả rất cao trong việc giảm đau, cứng cột sống và kích thích tuần hoàn máu hiệu quả hơn.
• Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều sản phẩm hỗ trợ giảm đau cột sống lưng như ghế hay đai treo… có tác dụng nâng đỡ, giảm áp lực cho các đốt sống L4, L5 nói riêng và cột sống nói chung.

2. Kết hợp các bài tập điều trị gai cột sống L4 L5

Bên cạnh những biện pháp giảm đau nhức trên, người bệnh có thể kết hợp với một số bài tập thể dục cột sống đơn giản. Phương pháp này phù hợp với những bệnh nhân thoái hóa đốt sống lưng L4 L5 không quá nặng, không có biến chứng. Hãy thử các bài tập sau:

Bài tập co chân

Hướng dẫn thực hiện:

• Bước 1: Đầu tiên, người bệnh nằm thả lỏng trên sàn, lưng sát đất.
• Bước 2: Hít sâu, đưa hai chân lên gần ngực, dùng tay ôm lấy đầu gối.
• Bước 3: Giữ tư thế này trong vòng 5 – 10 giây rồi từ từ hạ chân trở lại vị trí ban đầu và hít thở đều đặn.
• Lặp lại tư thế này khoảng 10 lần.

Bài tập đầu gối

Hướng dẫn thực hiện:

• Bước 1: Bạn nằm trên mặt phẳng, lưng áp sát sàn, tay chân duỗi thẳng và thả lỏng toàn bộ cơ thể.
• Bước 2: Hít sâu, kéo nhẹ đầu gối phải về gần bụng, duỗi thẳng chân trái, hít thở đều đặn và giữ tư thế này trong 10 giây.
• Bước 3: Thả từ từ chân phải ra sau đó tiếp tục thực hiện tương tự với chân trái.
• Lặp lại 10 lần cho mỗi bên để có hiệu quả rõ rệt.

3. Sử dụng thuốc Tây y

Sử dụng thuốc Tây chữa thoái hóa đốt sống L4 L5 mang lại hiệu quả nhanh chóng, một số loại thuốc tác dụng mạnh còn có khả năng điều trị dứt điểm các triệu chứng của bệnh trong thời gian ngắn. Tùy vào từng trường hợp bệnh cụ thể, triệu chứng hiện tại và mức độ đau mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Một số loại thuốc thường được dùng để điều trị thoái hóa đốt sống L4 L5 như:

• Thuốc giảm đau: Một số loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
• Paracetamol, Gabapentin: dùng để giảm đau nhẹ, tạo cảm giác thoải mái, giảm đau, cải thiện chất lượng giấc ngủ rất tốt
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Nhóm thuốc này thường được dùng cho những người bị nứt đốt sống L4-L5 vừa và nặng, người bị dị ứng hoặc không đáp ứng với việc sử dụng Paracetamol. Nhóm thuốc này có khả năng giảm đau, kháng viêm và kiểm soát các triệu chứng của bệnh gai đôi cột sống. Một số loại thường được sử dụng là: Aspirin, Ibuprofen, Diclofenac, Piroxicam, Naproxen, Indomethacin, Tolperison, Vitamin nhóm B…
• Thuốc giảm đau dây thần kinh: Trong trường hợp các cựa xương đè lên dây thần kinh, gây đau dữ dội, bạn có thể được chỉ định dùng thuốc giảm đau dây thần kinh. Thuốc có tác dụng rất mạnh, chỉ cần dùng 1 – 2 lần là hết đau.
• Thuốc giãn cơ: Nhóm thuốc này có tác dụng giảm co thắt cơ, hỗ trợ giảm đau và tăng khả năng vận động cho cột sống. Một số loại thuốc phổ biến như Parafon, Soma, Norflex, Forte…
• Thuốc tiêm corticosteroid: Một số loại thuốc thông thường như Hydrocortisone, Prednisolone, Methylprednisolone… Loại thuốc này thường được chỉ định sử dụng trong trường hợp không đáp ứng với các loại thuốc giảm đau thông thường.

Lưu ý: Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc chữa thoái hóa đốt sống lưng L4 L5 nào, cần phải hỏi ý kiến ​​bác sĩ trước. Vì thuốc Tây tuy rất hiệu quả nhưng lại rất dễ gây tác dụng phụ, làm suy giảm chức năng của dạ dày, gan, mật. Ngoài ra, thuốc chỉ điều trị làm giảm các triệu chứng tạm thời chứ không có khả năng điều trị tận gốc căn nguyên của bệnh.

4. Chữa gai cột sống L4 L5 bằng bài thuốc gia truyền

Bên cạnh Tây y, chữa thoái hóa đốt sống lưng L4 L5 bằng y học cổ truyền là phương pháp được nhiều người lựa chọn. Phương pháp này có khả năng điều trị bệnh hiệu quả, cải thiện tình trạng bệnh, giảm lượng thuốc sử dụng, hạn chế tác dụng phụ có hại cho cơ thể. Một số biện pháp chữa gai cột sống L4 L5 bằng y học cổ truyền như:

• Châm cứu: Đây là phương pháp được nhiều người lựa chọn áp dụng bởi không chỉ giảm đau mà còn hỗ trợ phục hồi cột sống hiệu quả. Châm cứu tác động trực tiếp vào một số huyệt đạo trên cơ thể và giải phóng áp lực lên các dây thần kinh, từ đó làm giảm các triệu chứng bệnh một cách hiệu quả. Một số kỹ thuật châm cứu phổ biến như điện châm, thủy châm, thủy châm v.v.
• Bấm huyệt: Tương tự như châm cứu, bấm huyệt là động tác day, ấn với lực vừa phải lên các huyệt đạo, kích thích lưu thông khí huyết, giảm áp lực lên hệ thần kinh trung ương, từ đó làm giảm đau nhức, tê mỏi do gai xương gây ra.
• Sử dụng thuốc Nam: Trong tự nhiên có một số loại thảo dược thiên nhiên có tác dụng hỗ trợ điều trị gai cột sống L4 L5 nói riêng và các bệnh về xương khớp nói chung như cây xương rồng, lá ổi, ngải cứu, đinh lăng. … Ưu điểm của phương pháp này là an toàn, lành tính với cơ thể, mang lại hiệu quả điều trị bệnh từ bên trong và tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên phải sử dụng lâu dài mới có hiệu quả, hiệu quả cao hay thấp còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.
• Một số biện pháp khác: Kéo giãn cột sống, đốt ống tre, đắp ngải cứu, đắp đu đủ… cũng là những biện pháp vật lý trị liệu điều trị gai cột sống L4 L5 hiệu quả.

5. Can thiệp phẫu thuật

Can thiệp ngoại khoa là phương pháp cuối cùng trong phác đồ điều trị gai đôi cột sống L4 L5. Đây là hình thức phẫu thuật sử dụng các dụng cụ y tế kết hợp với kinh nghiệm của bác sĩ để tác động vào đốt sống L4 L5, giải phóng sự chèn ép cũng như xử lý các bất thường tại đây.

Đây là phương pháp cuối cùng được chỉ định đối với những trường hợp gai đốt sống có kích thước lớn, gây đau nhức dữ dội và không đáp ứng với các biện pháp y tế, nguy cơ biến chứng cao. Tuy nhiên, dù mang lại hiệu quả cao nhưng nhược điểm của phương pháp này là tiềm ẩn nhiều rủi ro, biến chứng và chi phí phẫu thuật thường rất cao. Hiện nay, có nhiều phương pháp phẫu thuật, trong đó phổ biến nhất là mổ hở và mổ nội soi.

Hướng dẫn các biện pháp phòng tránh gai cột sống L4 L5 hiệu quả

Gai đôi cột sống L4 L5 nói riêng và bất kỳ bệnh lý cơ xương khớp nào nói chung đều gây ra những khó chịu nhất định và ảnh hưởng không nhỏ đến mọi hoạt động, sinh hoạt hàng ngày, thậm chí gây ra những biến chứng nguy hiểm. bị vô hiệu hóa bất cứ lúc nào. Vì vậy, hãy trang bị cho mình những kiến ​​thức sau để giảm nguy cơ bị gai cột sống L4 L5:

• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết. Trong đó, ưu tiên các loại thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 như trứng, sữa, thịt, pho mát, bơ, sữa, các loại hạt, rau lá xanh đậm, cá, hải sản…, trái cây, hoa quả…
• Tạo thói quen vận động, tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng, cải thiện sự dẻo dai và cơ xương khớp cột sống. Mỗi ngày dành từ 30 phút đến 1 tiếng để tập thể dục, bạn có thể chạy bộ, đạp xe, bơi lội, yoga, thiền… tùy theo sở thích. Tuy nhiên, cần tránh những môn thể thao cần dùng nhiều lực, dễ gây tổn thương vùng lưng, thắt lưng…
• Luôn giữ trọng lượng cơ thể ở mức ổn định và đảm bảo cơ thể vẫn khỏe mạnh bình thường. Điều này rất quan trọng vì trọng lượng cơ thể là thứ gây áp lực lên cột sống.
• Thực hiện các tư thế vận động, đi lại, ngồi, làm việc, ngủ nghỉ… sao cho phù hợp, tránh gây đau nhức, tổn thương cột sống.
• Cuối cùng, để giúp cột sống khỏe mạnh, hãy dành thời gian để nghỉ ngơi sau một ngày làm việc mệt mỏi. Tránh thức khuya, mất ngủ, khó ngủ vì giấc ngủ là yếu tố quan trọng để cơ thể phục hồi và tái tạo năng lượng để hoạt động tốt hơn.

Trên đây là những kiến ​​thức cơ bản về căn bệnh gai cột sống L4 L5 khiến nhiều người khổ sở vì đau đớn. Căn bệnh này hoàn toàn có thể kiểm soát các triệu chứng đối với người có tuổi và phòng ngừa tốt cho người trẻ bằng những biện pháp đơn giản, thay đổi lối sống từ những thói quen nhỏ nhất. Hãy đi khám sức khỏe định kỳ nếu bạn thuộc nhóm người có nguy cơ mắc các bệnh về cột sống để sớm phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.