Gai cột sống chèn dây thần kinh là một trong những biến chứng thường gặp. Tình trạng này có thể gây đau đầu, chóng mặt, thiếu máu não, co giật… nếu không được điều trị kịp thời. Vậy biến chứng này nguy hiểm như thế nào và cách khắc phục ra sao? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Gai cột sống chèn dây thần kinh nguy hiểm như thế nào
Theo các chuyên gia, hệ thần kinh là một hệ thống dây kết nối tất cả các bộ phận của cơ thể. Các dây này hoạt động bình thường, trơn tru sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh nhưng ngược lại dây thần kinh bị chèn ép lâu dần dẫn đến xơ hóa, đường truyền tín hiệu khiến chúng bị liệt, mất chức năng ban đầu. Có rối loạn ảnh hưởng đến các hoạt động trong cơ thể.
Và thoái hóa đốt sống là một trong những bệnh lý phổ biến, cực kỳ nguy hiểm. Thực chất đây là tình trạng thoái hóa cột sống, tổn thương thành, các gai xương ngày càng phát triển lớn hơn, chèn ép vào các rễ thần kinh trung ương, cản trở mọi hoạt động “hai chiều” đến các cơ quan. và gây đau, hạn chế vận động và đi lại.

Qua nhiều nghiên cứu, bệnh thoái hóa đốt sống cổ thường được chia thành 3 loại chính, bao gồm:
- Gai cột sống đè lên dây thần kinh cổ: Cổ, vai, gáy là những bộ phận tập trung vô số dây thần kinh và mạch máu. Chúng có nhiệm vụ vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng lên não, đặc biệt là chức năng truyền tải thông tin lên não. Sự chèn ép của các gai lên các dây thần kinh này khiến quá trình tuần hoàn máu, thị lực và thính giác bị suy giảm.
- Nứt đốt sống chèn ép dây thần kinh lồng ngực: Dây thần kinh lồng ngực bị cột sống chèn ép gây ra những cơn đau dây thần kinh liên sườn khó chịu. Cơn đau thường diễn tiến theo từng đợt, khi người bệnh thay đổi tư thế hoặc chỉ ho, hắt hơi cũng gây đau tức ngực, xương ức…
- Nứt đốt sống chèn ép dây thần kinh tọa: Tình trạng này thường xảy ra khi các gai của gai đè lên dây thần kinh tọa. Cơn đau từ thắt lưng nhanh chóng lan xuống hông, cẳng chân, bàn chân, có khi đau âm ỉ, có khi đau dữ dội, nhạy cảm với thời tiết, khi vận động hay di chuyển, đứng lên ngồi xuống mức độ đau càng tăng. . Thậm chí, khi rễ thần kinh bị tổn thương nặng, không được điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như nằm im, hạn chế vận động, liệt nửa người hoặc liệt toàn thân, bại liệt vĩnh viễn. mãi mãi…
Dấu hiệu Gai cột sống chèn dây thần kinh
Một số dấu hiệu và triệu chứng của Gai cột sống chèn dây thần kinh bao gồm:
- Đau dữ dội: Hệ thống dây thần kinh có nhiệm vụ truyền tín hiệu đến các cơ quan, trong đó có cột sống. Do đó, khi cột sống bị nén quá nhiều trong thời gian dài sẽ gây ra những cơn đau nhức khó chịu, cơn đau dễ lan sang các bộ phận khác trên cơ thể.
- Tê, mất cảm giác: Các xung thần kinh cảm giác của não bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi các dây thần kinh này bị tổn thương. Tình trạng này dẫn đến các triệu chứng tê bì tay chân, mất cảm giác ở một số bộ phận trên cơ thể. Tùy thuộc vào vị trí của cột sống, nó có thể gây đau, cứng, mất cảm giác và mất khả năng vận động, ví dụ như khi thoái hóa đốt sống đè lên các dây thần kinh ở cổ.

- Mất kiểm soát tay, chân: Có nhiều trường hợp dây thần kinh bị chèn ép dẫn đến mất chức năng của một hoặc một chân.
- Yếu cơ: Hẹp ống sống là triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải khi các gai chèn ép vào ống sống. Tình trạng này khiến không gian làm việc của tủy sống và các dây thần kinh bị thu hẹp, từ đó gây đau nhức, thay đổi chức năng của tủy sống và làm suy yếu các cơ dẫn đến tê liệt, khó cử động. , đi.
- Một số triệu chứng khác: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, khó giữ thăng bằng, huyết áp tăng đột ngột, sâu răng, ngủ ngáy, rối loạn hệ tiết niệu…
Nguyên nhân của gai cột sống chèn dây thần kinh
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa đốt sống cổ, chúng xuất phát từ những nguyên nhân trong cách sinh hoạt, lối sống, vận động. Điển hình như:
- Chấn thương: Gai xương cột sống là kết quả của quá trình tự phục hồi của xương sau những chấn thương như té ngã, tì đè, cọ xát….
- Bệnh thoái hóa đốt sống: Bệnh này kích thích tế bào tạo thêm xương, khiến bề mặt xương lồi ra và hình thành các gai xương.
- Thiếu hụt dinh dưỡng: Một số vitamin và khoáng chất như kẽm, magie, canxi, vitamin B, omega-3, omega-6, glucosamine, chondroitin, proteoglycan… giúp xương chắc khỏe. Vì vậy, nếu chế độ ăn uống hàng ngày không khoa học, thiếu các chất dinh dưỡng này là điều kiện thuận lợi để gai xương hình thành.

- Do lão hóa: Tuổi già sức yếu theo thời gian là một trong những nguyên nhân khiến cấu trúc đốt sống bị suy giảm, dễ bị tổn thương dù chỉ là những tác động nhỏ và hình thành nên các gai xương chèn ép lên dây thần kinh.
- Một số nguyên nhân khác: Vận động sai tư thế, ngồi nhiều, đứng lâu, thường xuyên mang vác vật nặng… cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra biến chứng chèn ép tủy sống.
Các biến chứng của gai cột sống chèn dây thần kinh
Hệ thần kinh là một bộ phận quan trọng của cơ thể, điều khiển mọi hoạt động của cơ thể. Tuy nhiên, khi thoái hóa đốt sống cổ nặng không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ làm gián đoạn mọi tín hiệu truyền đi theo hai hướng, vô cùng nguy hiểm. Tùy theo vị trí cột sống mà biến chứng chèn ép dây thần kinh tọa sẽ khác nhau:

- Đau đến mức co giật: Khi gai đè lên hạch thần kinh giao cảm ở cổ, gây đau đớn tột độ, kèm theo khó thở, co giật do tim và xương ức bị chèn ép.
- Rối loạn tiền đình: Các gai cột sống chèn ép vào các rễ thần kinh làm cản trở quá trình lưu thông máu lên não. Đây là nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn tiền đình khiến người bệnh mệt mỏi, thường xuyên mất ngủ, người mệt mỏi, uể oải…
- Rối loạn vận động: Khả năng vận động của người bị chèn ép dây thần kinh chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng, đặc biệt là vùng cổ của người bệnh. Lúc này, bạn sẽ rất khó xoay người, cong lưng hay nghiêng đầu sang hai bên.
- Rối loạn tứ chi: Kích thước các gai quá lớn khiến tứ chi bị rối loạn vận động, hạn chế vận động, thậm chí gây liệt nửa người.
Cách điều trị gai cột sống chèn dây thần kinh
Ngay khi phát hiện các triệu chứng đau nhức, tê bì cột sống, bạn hãy nhanh chóng đến bệnh viện để khám và chẩn đoán bệnh thông qua các biện pháp như chụp Xquang, chụp cộng hưởng từ, chụp CT… để có kết quả. lý lẽ chính xác. Tùy theo mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.
Trong đó, một số phương pháp điều trị thông thường như điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa kết hợp với chế độ ăn uống, luyện tập hợp lý. Cụ thể như:
Các biện pháp chăm sóc, giảm đau và cải thiện chức năng cột sống
Đối với những trường hợp biến chứng chèn ép tủy sống mới khởi phát và chưa quá nguy hiểm đến chức năng vận động, các chuyên gia thường khuyến khích người bệnh áp dụng một số biện pháp cải thiện tại nhà đơn giản và dễ thực hiện. làm như sau:
Thay đổi, điều chỉnh tư thế vận động
Các tư thế vận động sai và thực hiện trong thời gian dài chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc cột sống, hình thành gai xương và thậm chí là biến chứng chèn ép tủy sống. Do đó, hãy thay đổi tư thế làm việc đứng, ngồi, đi lại… sao cho đúng. Bạn có thể sử dụng các vật dụng hỗ trợ như đệm ngồi, đệm tựa lưng… để giảm áp lực và giúp cột sống có thời gian phục hồi.

Tránh vận động mạnh
Hạn chế thực hiện các vận động quá mạnh như chơi thể thao vận động mạnh, vận động mạnh,… để tránh làm tổn thương cột sống và khiến mức độ thoái hóa đốt sống cổ chèn ép lên dây thần kinh ngày càng nặng, phức tạp và khó điều trị. Điều trị tại chỗ.
Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi
Đây là cách rất đơn giản và hiệu quả để nhanh chóng phục hồi chức năng cột sống. Nghỉ ngơi là khoảng thời gian quý báu để cột sống được thư giãn, không còn áp lực hay va đập sẽ giúp các gai xương giảm mức độ chèn ép dây thần kinh, từ đó giảm đau và dần lấy lại chức năng vốn có,
Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng đau do dây thần kinh tọa bị chèn ép, bạn hãy dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, không nên làm gì để hỗ trợ cho kết quả điều trị cuối cùng.
Chườm nóng/lạnh
Nhiệt trị liệu là một trong những biện pháp hỗ trợ giảm đau do chèn ép tủy sống rất hiệu quả. Bạn có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh.
- Chườm nóng: Nhiệt nóng tác động vào các vùng xương cựa sẽ kích thích tuần hoàn máu tốt hơn, xoa dịu hệ thần kinh, thư giãn xương khớp và hỗ trợ phục hồi chức năng cột sống tốt hơn. Dùng khăn thấm nước ấm hoặc dùng túi chườm đá chuyên dụng và chườm trong vòng 15 phút sẽ giúp giảm đau nhanh chóng.
- Chườm lạnh: Nếu chườm nóng giúp giảm đau nhanh chóng thì chườm lạnh có thể chống sưng, viêm hiệu quả. Bọc một vài viên đá vào một miếng vải sạch hoặc dùng miếng dán gel trực tiếp lên vùng cột sống bị đau. Chườm khoảng 15 phút / lần và lưu ý không chườm đá trực tiếp lên chỗ đau để tránh làm bỏng da.
Các bài tập xoa bóp, xoa bóp, vật lý trị liệu
Đây là phương pháp điều trị không thể thiếu của bất kỳ bệnh nhân xương khớp nào. Các động tác xoa bóp nhẹ nhàng, các bài tập vật lý trị liệu như bấm huyệt, xoa bóp… giúp tác động vào các huyệt đạo liên quan đến hệ thần kinh, làm giãn cơ, xoa dịu não bộ và giảm đau nhức, đặc biệt hỗ trợ phục hồi cột sống hiệu quả mà không cần dùng đến thuốc.

Tuy nhiên, các bài tập vật lý trị liệu cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia để đảm bảo hiệu quả cao và an toàn tuyệt đối. Một số bài tập vật lý trị liệu, kéo giãn cột sống, phục hồi chức năng hiệu quả như:
Bài tập tư thế trẻ em
Đây được coi là bài tập truyền thống có thể áp dụng cho hầu hết những người mắc các bệnh về xương khớp. Bài tập này có tác dụng tăng cường cơ mông, hông và kéo dài cột sống. Đồng thời, bài tập này còn kích thích tuần hoàn máu đến cột sống, tăng cường sự dẻo dai cho bộ phận này.
Hướng dẫn thực hiện:
- Bước 1: Chống hai tay và đầu gối xuống đất giống như tư thế trẻ bò.
- Bước 2: Hạ mông xuống chạm gót chân, cúi người về phía trước, hai tay duỗi thẳng qua đầu.
- Bước 3: Hít thở đều đặn và tập trung kéo giãn phần cột sống bị đau.
- Bước 4: Giữ tư thế này tối đa trong vòng 1 phút rồi từ từ trở lại vị trí ban đầu.
- Lặp lại 5-7 lần.
Bài tập đầu gối
Bài tập này giúp kéo giãn đùi, hông, hông và kéo giãn cột sống hiệu quả. Nên thực hiện với cường độ vừa phải vì bài tập này kéo căng lưng tối đa.
Hướng dẫn thực hiện
- Bước 1: Người bệnh nằm ngửa trên sàn, thả lỏng toàn bộ cơ thể.
- Bước 2: Co chân phải lên, chân trái duỗi thẳng, dùng tay kéo đầu gối phải về sát ngực.
- Bước 3: Hít thở đều đặn và giữ tư thế này trong 1 phút rồi từ từ trở lại vị trí ban đầu.
- Bước 4: Đổi bên và thực hiện động tác tương tự.
- Thực hiện 7-10 lần cho mỗi chân.
Bài tập nâng cao chân
Bài tập này có tác dụng giảm áp lực lên hệ thần kinh – nguyên nhân gây ra các cơn đau ở người bị gai đôi cột sống.

Hướng dẫn: Chỉ cần nâng cao chân, gập đầu gối khoảng 90 độ C và giữ nguyên tư thế này cho đến khi mỏi thì thả lỏng. Để tăng hiệu quả điều trị, bạn có thể kê thêm một chiếc gối dưới đầu để tạo thành góc 45 độ giữa chân và cơ thể.
Bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể
Ngoài các biện pháp giảm đau, tập luyện để cải thiện chức năng cột sống sau chấn thương, người bệnh thoái hóa đốt sống cổ cũng cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh. Đặc biệt, cần ưu tiên các thực phẩm giàu canxi, kẽm, magie, photpho, vitamin,… trong thực đơn hàng ngày.
Bên cạnh đó, hãy xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, ăn uống lành mạnh để tránh thừa cân béo phì, kiểm soát tốt cân nặng để ngăn ngừa bệnh tái phát hiệu quả.
Uống thuốc giảm đau
Trong trường hợp cơn đau tăng dần về cường độ và không đáp ứng với các phương pháp điều trị không dùng thuốc trên, người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định một số loại thuốc. tác dụng giảm đau, làm tê và chống viêm như:

- Diclofencac
- Nhóm thuốc chống viêm corticosteroid,
- Ibuprofen
- Paracetamol
- Meloxicam
- Vitamin nhóm B
Ngoài ra, những trường hợp tủy sống bị chèn ép gây đau dữ dội sẽ được cân nhắc chỉ định sử dụng một số loại thuốc như corticoid, thuốc giãn cơ, opioid….
Lưu ý: Khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cần hỏi ý kiến bác sĩ trước và tuân thủ nghiêm ngặt về liều lượng để tránh gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp cuối cùng được chỉ định đối với những trường hợp bệnh quá nặng, có nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến khả năng vận động của người bệnh, có nguy cơ liệt vĩnh viễn nếu không được can thiệp. hợp thời.
Ưu điểm của phương pháp phẫu thuật cột sống là mang lại hiệu quả cao, sau phẫu thuật vấn đề chèn ép tủy sống sẽ được giải quyết, bệnh nhân sẽ dần hồi phục khi kết hợp chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, phẫu thuật cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, không những vậy, chi phí phẫu thuật cũng rất cao, không phải bệnh nhân nào cũng có thể thực hiện được.
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp phẫu thuật gai cột sống khác nhau, tùy vào tình trạng bệnh, tình trạng sức khỏe mà bệnh nhân lựa chọn mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp để thực hiện. Một số loại phẫu thuật phổ biến bao gồm:
- Loại bỏ gai xương: Đây là phương pháp sử dụng một dụng cụ y tế đặc biệt có khả năng loại bỏ các gai xương ra khỏi đốt sống. Đồng thời, để giải phóng sự chèn ép của các gai xương cột sống lên dây thần kinh, bác sĩ cũng sẽ tiến hành cắt bỏ mảnh xương bên trên.
- Cắt ống sống: Phẫu thuật này có khả năng giải phóng áp lực lên cột sống do hẹp ống sống trung tâm. Bác sĩ sẽ cắt bỏ một phần đốt sống bị tổn thương để tạo không gian cho tủy sống hoạt động, giảm cọ xát và hạn chế áp lực lên rễ thần kinh.
- Phẫu thuật cắt bỏ túi thừa: Đây là phẫu thuật mở rộng các túi mạc để tạo không gian cho các dây thần kinh, giảm áp lực, cải thiện các triệu chứng đau, tê.

Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh thoái hóa đốt sống cổ – một trong những biến chứng cực kỳ nguy hiểm nhưng cũng không quá khó để kiểm soát và điều trị. Lời khuyên tốt nhất cho bạn là nên đến cơ sở y tế thăm khám càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và tư vấn phương án điều trị hợp lý, bảo tồn chức năng cột sống, phục hồi sớm và nâng cao chất lượng. số lượng của cuộc sống.
Bài viết liên quan: