Tình trạng đau thần kinh tọa ở chân gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe. Nếu không điều trị, dây thần kinh tọa bị tổn thương nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy giảm khả năng vận động, thậm chí là liệt vĩnh viễn.
Nguyên nhân đau thần kinh tọa ở chân
Dây thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất trong hệ thần kinh của cơ thể, chạy từ phần lưng dưới đến các đầu ngón chân. Công việc của dây thần kinh tọa là giúp kiểm soát chuyển động, cảm giác và dinh dưỡng ở chi dưới. Do một số tác động, thường gặp nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống lưng chèn ép dây thần kinh tọa, gây sưng tấy, viêm nhiễm, tê nhức chân.
Dây thần kinh tọa kéo dài từ lưng dưới dọc theo chân đến ngón chânDây thần kinh tọa kéo dài từ lưng dưới dọc theo chân đến ngón chân
Ngoài ra, tình trạng đau thần kinh tọa còn xuất hiện do nhiều tác động khác như thói quen sinh hoạt không lành mạnh, làm việc quá sức, ăn uống không đủ chất dinh dưỡng, thoái hóa sớm hoặc có thể do các bệnh lý về xương khớp. Các triệu chứng đau thần kinh tọa thường gặp như đau lưng, mông, đầu ngón chân tê dại, ngứa ran như kiến bò,…
Đau thần kinh tọa ở chân khá phổ biến. Do dây thần kinh tọa chạy từ trên thắt lưng qua đáy bàn chân đến ngón chân. Khi bị chèn ép rễ thần kinh, người bệnh khó tránh khỏi các triệu chứng lan xuống chi dưới. Vậy, nguyên nhân nào gây ra bệnh đau thần kinh tọa ở chân? Dưới đây là một số yếu tố rủi ro chính:
- Ngồi, đứng hoặc nằm sai tư thế trong thời gian dài gây áp lực lên dây thần kinh tọa, dẫn đến các triệu chứng bất thường xảy ra ở chân, dọc từ đùi đến ngón chân.
- Bị chấn thương vùng thắt lưng, hông, chân nhưng không được điều trị dứt điểm hoặc chăm sóc không đúng cách.
- Mắc các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ,… chèn ép dây thần kinh tọa.
Đau thần kinh tọa ở chân thường gặp ở người cao tuổi do hệ xương khớp bắt đầu thoái hóa. Đồng thời, các đĩa đệm và dây chằng không hoạt động ổn định như trước, trở nên yếu hơn và dễ bị tổn thương. Hiện nay, bệnh đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa, đối tượng mắc bệnh chủ yếu là những người phải đứng, ngồi quá lâu, thường xuyên đi giày cao gót do tính chất công việc….
Dấu hiệu nhận biết đau thần kinh tọa ở chân
Đau thần kinh tọa nói chung và đau thần kinh tọa ở chân trái và phải nói riêng đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các triệu chứng do bệnh gây ra làm cản trở một số hoạt động hàng ngày, làm giảm chất lượng công việc và sức khỏe. Vì vậy, người bệnh nên chủ động thăm khám và điều trị sớm.
Hãy chủ động đến gặp bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Cơn đau giống như bị điện giật, cơn đau âm ỉ có thể đột ngột trở nên dữ dội.
- Cơn đau nhẹ sau đó được cải thiện, tuy nhiên xảy ra thường xuyên. Thường chỉ xảy ra ở một bên chân, hiếm khi xảy ra cùng một lúc.
- Chân ngứa ran, đau nhói như kiến cắn.
- Bắp đùi và cơ chân yếu đi gây khó khăn trong việc đi lại.
- Tê dọc từ bắp chân xuống gót chân, mu bàn chân.
Mỗi người bệnh sẽ gặp phải những triệu chứng đau thần kinh tọa ở chân khác nhau. Tuy nhiên, những cơn đau nhẹ có thể trở nên dữ dội nếu người bệnh không thăm khám và điều trị. Đừng chủ quan khi bị đau nhức nhẹ, vì cơn đau có thể chuyển nặng bất cứ lúc nào. Vì vậy, các chuyên gia khuyến khích người bệnh nên chủ động thăm khám sớm và có biện pháp ngăn ngừa biến chứng.
Đau thần kinh tọa ở chân có nguy hiểm không
Cuộc sống hàng ngày của người bệnh bị ảnh hưởng bởi những cơn đau thần kinh tọa ở chân. Theo các chuyên gia, đau thần kinh tọa không phải là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
Các triệu chứng đau âm ỉ, tê buốt từ thắt lưng xuống chân gây cản trở sinh hoạt hàng ngày và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, việc chủ quan và chậm trễ điều trị có thể khiến bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn. Cơn đau có thể từ âm ỉ đến dữ dội, ảnh hưởng đến khả năng vận động của chi dưới.
Trường hợp dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày dẫn đến máu ứ, lâu dần sẽ dễ khiến cơ bị yếu, teo, hạn chế vận động, thậm chí có thể gây bại liệt vĩnh viễn đôi chân. Vì vậy, bạn đọc nên chủ động thăm khám và điều trị sớm bệnh đau thần kinh tọa ở chân, để ngăn chặn các triệu chứng làm giảm chất lượng cuộc sống và sức khỏe.
Cách chữa đau thần kinh tọa ở chân hiệu quả
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh đau thần kinh tọa nói chung và bệnh đau thần kinh tọa ở chân nói riêng. Qua thăm khám, bác sĩ sẽ xác định hướng can thiệp phù hợp cho bệnh nhân. Sau đây là các phương pháp điều trị chính được sử dụng:
Dùng thuốc giảm đau
Sử dụng thuốc Tây y giúp giảm đau nhanh chóng nhờ dược tính mạnh, tác động sâu giúp giảm khó chịu, đau nhức do chèn ép dây thần kinh tọa. Khi bị các cơn đau hành hạ, nhiều người đã tìm đến y học hiện đại để giảm đau nhanh chóng. Tuy nhiên, thuốc tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác dụng phụ, nhất là khi người bệnh sử dụng thuốc bừa bãi.
Vì vậy, người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng để tránh nguy cơ xuất hiện các tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe. Thuốc được chỉ định là:
- Thuốc giảm đau
- Thuốc giảm đau dây thần kinh
- Thuốc giãn cơ
- Thuốc ở dạng tiêm ngoài màng cứng
- Viên nén chứa vitamin B
Người bệnh cần tuân thủ theo đơn thuốc do bác sĩ chỉ định. Mỗi trường hợp đau khác nhau sẽ được chỉ định loại thuốc phù hợp. Tuyệt đối không sử dụng bừa bãi hoặc tự ý kết hợp nhiều loại thuốc, để tránh gây ra những tương tác có hại cho sức khỏe, ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
Áp dụng các bài thuốc dân gian
Sử dụng các phương pháp dân gian giúp giảm đau nhức tê mỏi chân trái khi bị đau thần kinh tọa. Các loại thảo dược được sử dụng có chứa các thành phần giúp tiêu viêm, giảm sưng tấy, kiểm soát cơn đau nhức, mệt mỏi cho người bệnh. Kiểm tra các cách như:
Cây ngải cứu: Cây ngải cứu được dùng làm thuốc hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, trong đó có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh đau thần kinh tọa. Người bệnh sử dụng phương pháp chườm nóng bằng thảo dược lên những vùng bị đau để giúp giảm cảm giác khó chịu. Nhờ tính ấm của ngải cứu có tác dụng trừ phong thấp, tán hàn,… vào các kinh Can, Tỳ, Thận. Đồng thời, dược liệu còn chứa các thành phần giúp cải thiện bệnh hiệu quả. Cách sử dụng:
- Dùng một nắm lá ngải cứu tươi, rửa sạch.
- Sau khi để ráo, đem ngải cứu giã nhỏ, cho vào chảo, thêm muối và rang nóng.
- Đổ hỗn hợp vào túi vải, buộc lại rồi đắp trực tiếp lên vùng bị đau.
- Chú ý điều chỉnh gói để tránh làm bỏng da.
Dùng lá lốt: Bên cạnh ngải cứu, lá lốt cũng là một vị thuốc dân gian được dùng trong việc chữa các bệnh về xương khớp, đau nhức cơ thể. Nước sắc nấu từ lá ổi giúp cung cấp chất kháng viêm, sát trùng, hạn chế tình trạng viêm nhiễm bên trong cơ thể, cải thiện hiệu quả các triệu chứng đau nhức. Xem cách thực hiện như sau:
- Dùng khoảng 5g lá ổi tươi, ngâm với nước muối loãng cho sạch.
- Cho lá ổi vào nồi cùng với 2 chén nước, sau 15 phút chắt nước ra.
- Uống liên tục nước nấu lá lốt trong 10 ngày, các triệu chứng đau thần kinh tọa ở chân thuyên giảm rõ rệt.
Dùng cỏ xước: Cỏ xước được sử dụng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh. Sử dụng các loại thảo dược chữa đau thần kinh tọa cũng là một giải pháp được nhiều người quan tâm và áp dụng. Trong cỏ có chứa các chất giúp bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ giảm đau, đẩy nhanh quá trình phục hồi các tổn thương trong cơ thể. Cách sử dụng:
- Dùng 16g rễ cỏ xước nấu với các vị thuốc như hy thiêm, hạn liên thảo, phục linh, ngải cứu, mỗi vị 12g.
- Các vị thuốc này rửa thật sạch, sau đó cho vào nồi với 1 lít nước, nấu đến khi cạn còn một nửa.
- Pha loãng thuốc thành nhiều lần uống trong ngày, dùng liên tục trong 10 ngày.
Phương pháp dân gian lành tính, ít tác dụng phụ nhưng chỉ phù hợp với những trường hợp đau nhẹ. Trong trường hợp đau thần kinh tọa do chấn thương, bệnh lý nghiêm trọng, người bệnh cần đi khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Uống thuốc đông y
Sử dụng thuốc Đông y chữa đau thần kinh tọa ở chân cũng là giải pháp được nhiều người quan tâm, thuốc có tác dụng giảm đau, cải thiện triệu chứng bệnh an toàn, lành tính. Không chỉ giúp hỗ trợ điều trị các cơn đau, mệt mỏi, thuốc Đông y còn đi từ gốc rễ của bệnh và giải quyết các vấn đề sức khỏe có hại khác. Tham khảo các bài thuốc:
- Bài thuốc 1: Thang thuốc gồm 12g các vị như ngưu tất, thiên niên kiện, xuyên khung, 16g cẩu tích và 8g mỗi vị gồm chỉ xác, quế chi, ngải cứu, trần bì. Đun nước uống 1 tháng.
- Bài thuốc 2: Thang thuốc gồm mỗi vị 8g như Khương trúc, Khương hoạt, Độc hoạt, Độc hoạt, Phụ tử chế, Nhục quế chi phối hợp với 16g thường xuân, 4g Sinh khương, 12g đại táo, 6g phụ tử. cam thảo. Sắc lấy nước đặc uống ngày 1 tháng.
- Bài thuốc 3: Thang thuốc gồm 8g xích thược, đan bì, mạch môn, thần tiên, thạch cao 30g, mỗi vị 10g gồm tri mẫu, tang chi, phòng kỷ, mỗi vị 6g gồm liên kiều, hoàng bá, quế chi. Sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 thang.
Thuốc Ayurvedic lành tính, phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân. Bạn nên tìm phòng khám uy tín, chất lượng để điều trị. Thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không kết hợp thuốc bừa bãi để tránh tương tác thuốc ảnh hưởng đến sức khỏe.
Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng
Để duy trì khả năng vận động cho chân phải và trái khi bị đau thần kinh tọa, ngoài việc sử dụng thuốc, người bệnh nên kết hợp tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Các phương pháp như điện châm, xoa bóp, châm cứu, bấm huyệt… giúp thư giãn cột sống, chữa thoái hóa khớp, giảm chèn ép dây thần kinh.
Điều trị phẫu thuật
Phẫu thuật là biện pháp cuối cùng nếu bệnh nhân không đáp ứng với các biện pháp điều trị trên. Thông thường, đối tượng phẫu thuật là những người bị teo cơ, đau dữ dội, đau tái phát hoặc mắc hội chứng cauda equina, v.v.
Mặc dù là phương pháp giúp khắc phục nhanh tình trạng sức khỏe, giảm đau, kiểm soát biến chứng nhưng phẫu thuật cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Người bệnh cần được thăm khám và điều trị tại các cơ sở y tế uy tín, chất lượng với các bác sĩ giỏi, trang thiết bị đầy đủ để đảm bảo an toàn sức khỏe.
Phòng ngừa đau thần kinh tọa ở chân
Đau thần kinh tọa ở chân ngày càng trẻ hóa. Bệnh do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan tác động. Trường hợp bệnh nặng có thể khiến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh bị suy giảm nghiêm trọng. Vì vậy, các chuyên gia khuyến khích bạn nên chủ động phòng tránh sớm. Một số lưu ý như sau:
- Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, luyện tập thể dục thể thao phù hợp, tránh làm việc quá sức.
- Hạn chế đứng, ngồi làm việc lâu một tư thế, nên dành thời gian thư giãn 3-5 phút để tránh cứng khớp, hình thành gai xương và chèn ép dây thần kinh tọa.
- Duy trì cân nặng hợp lý, xây dựng chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ dinh dưỡng. Không nên ăn quá nhiều đồ cay nóng, đồ ăn chế biến sẵn nhiều dầu mỡ, hạn chế ăn quá ngọt, quá mặn,…
- Dành 15 đến 30 phút mỗi ngày để thực hiện các bài tập giúp kéo căng cơ và thư giãn cơ thể.
- Quản lý căng thẳng, stress, sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, làm việc hợp lý giúp cơ thể có thời gian phục hồi.
- Khám sức khỏe định kỳ, chủ động thăm khám khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường.
Đau thần kinh tọa ở chân ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và sức khỏe. Nếu nhận thấy cơ thể xuất hiện các triệu chứng đau nhức bất thường, tê bì hai chi dưới thì nên chủ động đi khám. Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả chẩn đoán để tư vấn phương pháp điều trị phù hợp, giúp kiểm soát bệnh và đảm bảo an toàn sức khỏe.
Bài viết liên quan: