Đau cột sống thắt lưng ở người trẻ không chỉ là căn bệnh thường gặp ở người già mà còn xuất hiện ở những người trẻ tuổi với tỷ lệ mắc ngày càng nhiều, thường là những người từ 25 tuổi trở lên. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi và cách khắc phục ra sao? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi là bệnh gì
Đau thắt lưng hay còn gọi là đau thắt lưng xảy ra khi những cơn đau đột ngột xuất hiện ở vùng thắt lưng. Nếu như trước đây, tình trạng này chỉ xuất hiện ở những người cao tuổi, bước vào giai đoạn thoái hóa thì hiện nay ngày càng nhiều người trẻ tuổi mắc phải căn bệnh này.
Theo định nghĩa y học, những người trẻ tuổi thường ở độ tuổi từ 18 đến 45. Nếu những người bị đau thắt lưng trên 45 tuổi thì nguyên nhân chính gây ra cơn đau là do thoái hóa cột sống. Nhưng ngược lại, nếu dưới 45 tuổi mà đau cột sống thắt lưng chắc chắn xuất phát từ các yếu tố như lao động, tư thế vận động, sinh hoạt, đi lại không đúng.
Điểm chung của những người trẻ tuổi bị đau thắt lưng là sự lơ là, chủ quan khiến bệnh tái phát ngày càng nhiều và dễ gây biến chứng. Không chỉ vậy, cơn đau đột ngột rất khó chịu, có thể lan từ thắt lưng xuống sát mông hoặc hai bên mông, nhất là khi sinh hoạt làm giảm hiệu suất công việc, ảnh hưởng xấu đến tinh thần người bệnh, thậm chí liệt nửa người nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi
Theo các chuyên gia, hầu hết các vấn đề về xương khớp thường xảy ra do cơ thể bắt đầu bước vào giai đoạn lão hóa. Tuy nhiên, đối với những người trẻ tuổi, khi gặp phải tình trạng đau thắt lưng có thể do tác động của một số yếu tố cơ học, xuất phát từ những thói quen tưởng chừng như vô hại nhưng nếu kéo dài sẽ tích tụ lại. Về lâu dài sẽ tạo ra áp lực và gây ra những tổn thương nhất định cho cột sống.
Một số nguyên nhân gây đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi bao gồm:
Do tính chất của công việc
Người trẻ bị đau thắt lưng chủ yếu liên quan đến yếu tố nghề nghiệp. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp những người mới 25 – 30 tuổi nhưng đã bị đau thắt lưng. Thông thường dân văn phòng hay ngồi yên, lái xe đường dài, ít khi thay đổi tư thế làm việc…
Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu lưu thông đến vùng thắt lưng, vùng hông khiến các cơ bị chèn ép, căng cứng dẫn đến đau nhức.
Do thừa cân – béo phì
Thừa cân, béo phì đang là vấn đề đau đầu của nhiều bạn trẻ bởi nó không chỉ làm giảm ngoại hình, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin mà còn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương tủy sống. Quá trình thoái hóa sẽ không đến ngay mà diễn ra từ từ, đến một lúc nào đó cột sống bị áp lực quá lớn, không thể chống đỡ được sức nặng của cơ thể sẽ dẫn đến chấn thương, đau nhức, thậm chí là hạn chế khả năng di chuyển.
Do tư thế ngồi không đúng
Giới trẻ ngày nay thường chọn làm những công việc ngồi yên, ít hoạt động, khi ngồi lại ngồi sai tư thế, ví dụ như ngồi khom lưng, cúi người sang một bên… Thói quen này tưởng chừng như bình thường và vô hại. Nhưng nó gây nhiều áp lực cho lưng trong thời gian dài. Nguyên nhân là do các đĩa đệm cột sống bị chèn ép, giãn dây chằng, cứng gân dẫn đến đau nhức.
Do mang các vật nặng
Khi mang vác một vật quá nặng nhưng sai tư thế và duy trì động tác này trong thời gian dài sẽ rất dễ khiến cột sống bị tổn thương. Nếu người bệnh tiếp tục thực hiện động tác này, cơn đau sẽ bùng phát thường xuyên và nghiêm trọng hơn
Hậu quả của chấn thương
Nếu bạn đã từng bị tai nạn do chơi thể thao, bị tai nạn xe cộ gây tổn thương xương khớp nhưng không được điều trị đúng cách và dứt điểm sẽ để lại nhiều hậu quả xấu về sau. Trong đó, đau là một trong những biểu hiện điển hình nếu vùng lưng bị tổn thương.
Tư thế ngủ sai
Ngủ trên gối quá cao, kê gối dưới lưng hoặc ngủ trên bề mặt gồ ghề đều là nguyên nhân gây ra chứng đau thắt lưng khi còn trẻ.
Tư thế đứng sai
Ngày nay, giới trẻ thường có thói quen khom lưng, khom lưng ngay cả khi đứng. Nguyên nhân phần lớn là do thói quen sử dụng các thiết bị điện tử, điện thoại thông minh quá chăm chú trong thời gian dài. Tình trạng này lâu ngày sẽ khiến cột sống bị cong, vẹo và kéo căng gây ra những cơn đau dữ dội.
Do trật khớp
Trật khớp thường xảy ra khi bạn đang duy trì một tư thế ngồi quá lâu và đột ngột đổi sang tư thế khác. Động tác này khiến các cơ, gân, khớp của cột sống không phản ứng kịp thời dẫn đến trật khớp và đặc trưng là những cơn đau dữ dội.
Do nhiễm lạnh
Các bạn trẻ thường ỷ lại vào sức khỏe của bản thân, không thấy có bệnh nên thường chủ quan, mặc đồ sành điệu vào mùa đông hoặc ngâm mình dưới mưa quá lâu, không giữ ấm, ủ ấm kịp thời sẽ dễ gây đau lưng. Bởi theo thông tin trong Đông y, khi cơ thể bị nhiễm lạnh sẽ khiến khí huyết bị tắc nghẽn, lưu thông không thông suốt dẫn đến đau nhức khó chịu.
Do lối sống và chế độ ăn uống
Phần lớn giới trẻ hiện đại ít quan tâm đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Thay vì những món ăn giàu dinh dưỡng, thanh đạm và dễ tiêu hóa, hãy chọn đồ ăn nhanh, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị hoặc đồ hộp.
Thói quen này khiến cơ thể không được bổ sung đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là canxi và vitamin D khiến hệ xương dần yếu đi, từ đó thường xuyên xuất hiện các cơn đau thắt lưng và tái đi tái lại nhiều lần nếu không được điều trị kịp thời.
Ngoài ra, những người trẻ có thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chế độ nghỉ ngơi không hợp lý như thức khuya, ngủ không đủ giấc, ngồi vẹo lưng, nghiêng cột sống sang một bên… cũng rất dễ bị mất tính độ đàn hồi và sức mạnh của cột sống thắt lưng.
Đau cột sống thắt lưng ở người trẻ là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì
Đối với những trường hợp đau thắt lưng dữ dội, kéo dài và tái phát, càng bùng phát, cơn đau càng dữ dội thì đó là dấu hiệu cảnh báo bạn đang mắc một trong những bệnh lý về xương khớp nguy hiểm như sau:
Thoái hóa cột sống thắt lưng
Thoái hóa đốt sống lưng là tình trạng lão hóa tự nhiên của cơ thể và chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi. Nhưng không như các bạn nghĩ, ngày nay căn bệnh này đang có dấu hiệu trẻ hóa. Khi cột sống bị thoái hóa, dù do nguyên nhân nào cũng sẽ gây ra vôi hóa cột sống, vô tình làm tăng áp lực lên các đĩa đệm, chèn ép lên các rễ thần kinh gây đau nhức, cứng khớp, ê buốt,…
Thoát vị đĩa đệm cột sống
Đĩa đệm có vai trò quan trọng trong việc kết nối hai đốt sống với nhau. Nó có khả năng giảm ma sát và chống sốc khi bạn hoạt động, cơ thể vận động. Tuy nhiên, khi đĩa đệm bị thoát vị sẽ khiến các nhân nhầy bên trong bị sa ra ngoài. Lúc này, các gai sẽ ép vào nhau và chèn ép vào các rễ thần kinh gây ra những cơn đau dữ dội.
Đau thần kinh tọa
Căn bệnh này hay còn gọi là đau thần kinh tọa là tình trạng dây thần kinh tọa bị chèn ép quá mức dẫn đến những cơn đau đột ngột và dữ dội, lan tỏa từ thắt lưng xuống hông, mông và chân. Theo các chuyên gia, đau thần kinh tọa là căn bệnh không quá nguy hiểm nhưng lại gây đau nhức, khó chịu, ê buốt… thậm chí hạn chế hoặc mất khả năng vận động, đi lại tự do.
Viêm khớp
Một số bệnh khớp thường gặp cũng là nguy cơ ảnh hưởng đến chức năng cột sống thắt lưng. Trong số đó có thể kể đến như viêm đa khớp dạng thấp, thoái hóa đốt sống lưng… Tình trạng viêm nhiễm ở các khớp cột sống nặng kèm theo triệu chứng đau nhức khó chịu, cột sống phát ra tiếng kêu khi cử động, hạn chế phạm vi…
Một số bệnh khác: Ngoài bệnh viêm khớp gây đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi kể trên, tình trạng bệnh còn có thể xảy ra liên quan đến một số bệnh khác như:
- Có khối u: Có một số ít trường hợp trẻ bị đau thắt lưng do xuất hiện khối u. Tình trạng này là kết quả của sự di căn của các tế bào ung thư đến vùng thắt lưng của cơ thể.
- Sỏi thận: Sự tích tụ và hình thành sỏi thận cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi. Cơn đau thường chỉ ở một bên thận.
- Phình động mạch chủ bụng: Đây là tình trạng giãn khu trú bên trong lòng mạch lớn hơn đường kính của các động mạch bình thường xung quanh. Khi động mạch chủ bụng bị phình to sẽ dễ gây ra tình trạng đau thắt lưng.
- Lạc nội mạc tử cung: Đây là căn bệnh rất phổ biến ở nữ giới, xảy ra khi các tế bào nội mạc tử cung không nằm bên trong buồng trứng mà di chuyển đến các cơ quan lân cận như ống dẫn trứng, ổ bụng, trực tràng, bàng quang… Triệu chứng đầu tiên của bệnh này là đau dữ dội.
Dấu hiệu đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi
Theo các chuyên gia, bệnh đau cột sống thắt lưng ở người trẻ thường xuất hiện khá sớm, khoảng 25-35 tuổi. Sau khi thăm khám, bệnh nhân sẽ được chẩn đoán chính xác tình trạng đau cột sống thắt lưng của bạn là cấp tính hay mãn tính. Tùy thuộc vào từng loại bệnh mà các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh thường khác nhau.
Đau cột sống thắt lưng cấp tính
Các cơn cấp tính tồn tại trong thời gian ngắn, có thể vài ngày hoặc vài tuần. Cơn đau thường đến đột ngột do người bệnh nằm sai tư thế hoặc do chấn thương nhẹ. Bạn có thể nhận biết các dấu hiệu của bệnh đau thắt lưng cấp tính qua các điểm sau:
- Sau khi ngủ dậy, cảm giác mệt mỏi ập đến đột ngột, đặc biệt là đau nhức khó chịu vùng thắt lưng, cảm giác căng cứng toàn bộ cột sống.
- Đau đột ngột ở đâu đó sau lưng nhưng chưa từng thấy.
- Vùng cột sống thắt lưng bị tổn thương, cơn đau có thể kèm theo sưng viêm, càng sờ vào càng đau.
- Nếu không được điều trị và cải thiện, các triệu chứng sẽ nhanh chóng lây lan sang các vùng khác như mông, hông, đùi…
- Cơn đau thường rất dữ dội khi bạn di chuyển, sinh hoạt và thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
Đau thắt lưng mãn tính
Đây là cơn đau thắt lưng nghiêm trọng kéo dài từ 3 tháng trở lên. Thông thường chỉ khi mắc các bệnh về xương khớp như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa… mới gây ra tình trạng này.
Các triệu chứng của đau thắt lưng mãn tính tương tự như ở giai đoạn cấp tính nhưng kéo dài hơn. Lúc này, lưng trở nên vẹo và gù khiến người bệnh khó đứng thẳng, thậm chí chỉ nằm im một chỗ, không thể hoạt động được. Kèm theo một số triệu chứng toàn thân như sốt, sụt cân, mệt mỏi…
Tác hại của bệnh đau cột sống thắt lưng ở người trẻ
Đau thắt lưng tuy không phải là một bệnh lý quá nguy hiểm nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và nhiều mặt khác trong cuộc sống nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách. Dưới đây là một số tác hại thường gặp:
- Người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt, thực hiện các vận động cơ bản như đi, ngồi, đứng, khom lưng, cúi gập người… Tình trạng này thường gặp nhất ở những người lao động chân tay nặng nhọc. Đối với dân văn phòng, việc ngồi nhiều sẽ kèm theo những cơn đau dữ dội, tê cứng các khớp.
- Cơn đau lưng thường đến khá đột ngột và khiến bạn không còn muốn vận động. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến dễ mệt mỏi, cơ thể không vận động sẽ tích tụ mỡ, gây thừa cân, béo phì và làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau nhức cũng như tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp khác.
- Nếu đau lưng vào buổi tối sẽ khiến bạn khó chịu, mệt mỏi, trằn trọc, khó ngủ. Mất ngủ kéo dài sẽ khiến bạn thiếu năng lượng, dễ mất tập trung, trí nhớ suy giảm dẫn đến hiệu quả công việc giảm sút.
- Các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa, thoát vị, yếu cơ… gây đau cột sống thắt lưng nếu không được điều trị sớm và đúng cách sẽ gây liệt toàn thân, mất khả năng vận động vĩnh viễn.
Cách điều trị đau cột sống thắt lưng ở người trẻ hiệu quả
Bị đau cột sống thắt lưng ở người trẻ không phải là vấn đề lớn nếu bạn biết cách điều trị. Khi phát hiện các triệu chứng bất thường của cột sống thắt lưng, bạn đừng lo lắng mà hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Một số biện pháp hỗ trợ giảm đau và điều trị đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi hiệu quả bao gồm:
Điều trị bằng thuốc
Uống thuốc là cách giảm nhanh nhất các triệu chứng đau thắt lưng, đặc biệt là thuốc Tây y. Thuốc thường được chỉ định sử dụng trong trường hợp cơn đau kéo dài và không có xu hướng tự khỏi sau vài giờ hoặc vài ngày.
Một số loại thuốc Tây thường được sử dụng là:
- Thuốc giảm đau (Paracetamol, Acetaminophen)
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) (Ibuprofen, Aspirin, Meloxicam…)
- Thuốc chống viêm có chứa steroid
- Thuốc giãn cơ (Mydocalm, Flexeril, Soma, Valium …)
- Thuốc có chứa Tramadol (Ultram, Ultracet)
- Thuốc chống động kinh (Neurontin)
Lưu ý: Việc sử dụng thuốc cần tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng, tự ý thay thuốc hoặc mua thuốc từ bên ngoài. Thực hiện đúng liều lượng và thời gian chỉ định để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
Bên cạnh các loại thuốc Tây y có tác dụng nhanh chóng và hiệu quả, người bệnh cũng có thể lựa chọn điều trị bằng các bài thuốc Đông y giúp giảm đau cột sống thắt lưng ở người trẻ tuổi. Ưu điểm của phương pháp này là an toàn, lành tính từ các loại thảo dược thiên nhiên nhưng hiệu quả khá chậm, không cao như các loại thuốc Tây nên người bệnh cần kiên trì áp dụng trong thời gian dài.
Điều trị phẫu thuật
Việc can thiệp ngoại khoa là rất cần thiết nếu bệnh đau cột sống thắt lưng ở người trẻ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, tê liệt và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Phương pháp này không chỉ giúp giảm đau mà còn góp phần bảo tồn chức năng vận động của cột sống thắt lưng, giảm thiểu nguy cơ bị liệt vĩnh viễn.
Tuy nhiên, phương pháp này cũng có một số rủi ro về mặt y tế nên không phải ai cũng có thể được chỉ định áp dụng. Ngoài ra, chi phí phẫu thuật rất cao nên không nhiều bệnh nhân lựa chọn phương pháp này.
Ngoài ra, tùy từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định bạn áp dụng phương pháp điều trị bằng châm cứu, bấm huyệt, điện trị liệu, laser… để đạt hiệu quả nhanh chóng, rõ rệt sau mỗi lần thực hiện.
Áp dụng các biện pháp giảm đau không dùng thuốc
Khi cơn đau bùng phát dữ dội, thậm chí quá sức chịu đựng, hãy nhanh chóng áp dụng một số phương pháp sau để hỗ trợ giảm đau:
- Chườm nóng / lạnh: Nhiệt nóng hoặc lạnh khi được tác động trực tiếp lên vùng cột sống bị tổn thương sẽ nhanh chóng giảm đau thông qua cơ chế giảm chèn ép các đốt sống lưng và các dây thần kinh. Giúp kéo giãn cột sống một cách tự nhiên và hỗ trợ giảm đau nhanh chóng. Ngoài ra, chườm lạnh còn giúp mang lại tác dụng kháng viêm ở vùng cột sống thắt lưng bị tổn thương khá hiệu quả.
- Xoa bóp: Đây cũng là một trong những biện pháp mang lại hiệu quả cao trong việc giảm đau cột sống thắt lưng được nhiều bạn trẻ yêu thích lựa chọn. Phương pháp này không chỉ giúp thư giãn các cơ, khớp, kéo giãn cột sống một cách tự nhiên, hết đau nhức, khó chịu mà còn là cơ hội để bạn tận hưởng cảm giác thư thái mới, nâng cao tinh thần, xua tan căng thẳng… do áp lực cuộc sống, thời hạn làm việc.
- Bôi gel / dùng cao dán: Một số trường hợp đau cột sống thắt lưng cấp tính do vận động quá sức, chơi thể thao có thể áp dụng cách này. Có rất nhiều loại thuốc bôi hoặc gel bôi trên thị trường và rất hiệu quả trong việc giảm đau.
- Sử dụng thảo dược thiên nhiên: Một số loại thảo dược như lá lốt, lá ớt, lá ngải cứu, lá đinh lăng… có chứa các hoạt chất kháng sinh, kháng viêm, giảm đau khá hiệu quả cho da. Cách đơn giản nhất là dùng các loại thảo dược này đã sơ chế và đắp lên vùng cột sống bị đau từ 15 – 20 phút để đạt hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, do hoạt chất trong dược liệu tự nhiên không cao nên chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ và kiên trì áp dụng trong thời gian dài.
Bài tập vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là phương pháp chữa đau cột sống thắt lưng ở người trẻ nói riêng và các bệnh xương khớp nói chung khá hiệu quả, độ an toàn cao nếu thực hiện đúng phương pháp. Bởi hầu hết các bài tập trị liệu đều có tác dụng kéo giãn cột sống thắt lưng một cách tự nhiên, giải phóng sự chèn ép lên dây thần kinh, kích thích tuần hoàn máu và phục hồi sự dẻo dai, chắc khỏe cho cột sống.
Thường xuyên đi khám để kiểm tra sức khỏe và được các chuyên gia điều chỉnh các bài tập phù hợp với mức độ bệnh, tình trạng sức khỏe cũng như giới hạn chịu đựng của bệnh nhân. Các bài tập vật lý trị liệu có thể xuất phát từ các động tác xoay lưng đơn giản, gập lưng hoặc nâng cao hơn sẽ là các bài tập yoga phức tạp như tư thế cây cầu, tư thế rắn hổ mang, tư thế con mèo…
Biện pháp phòng chống đau cột sống thắt lưng cho người trẻ
Phòng tránh bệnh đau cột sống thắt lưng ở người trẻ ở đây có nghĩa là bạn cần chú ý thực hiện các biện pháp ngăn ngừa bệnh tái phát, phòng tránh bệnh ngay từ khi bệnh chưa phát triển. Để làm được điều này, bạn chỉ cần tập thói quen thực hiện một số điều sau:
- Thường xuyên vận động, tập thể dục nhẹ nhàng hoặc đi bộ mỗi ngày 20 – 30 phút vào sáng sớm giúp thư giãn gân cốt, tăng độ dẻo dai cho khớp mà không gây tổn thương cho khớp.
- Trong chế độ ăn hàng ngày nên tránh tiêu thụ những thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, tinh bột, đường vì chúng là nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì. Trọng lượng cơ thể càng nặng thì nguy cơ tổn thương tủy sống càng cao.
- Điều chỉnh thời gian làm việc và nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức, thức khuya.
- Hạn chế khiêng, xách đồ quá nặng, nếu cần có thể điều chỉnh tư thế cho phù hợp. Thay đổi thói quen ngồi, ngủ hoặc đứng để có một cột sống khỏe mạnh.
- Bổ sung canxi và vitamin D đầy đủ cho cơ thể, tránh tình trạng thiếu hụt nếu không muốn xương khớp bị suy yếu. Bạn có thể nhận được những chất dinh dưỡng này thông qua một số loại thực phẩm hoặc chất bổ sung.
Có thể thấy, bệnh đau cột sống thắt lưng ở người trẻ hiện nay đang là vấn đề đáng báo động và khiến nhiều người đau đầu. Vì vậy, hãy trang bị cho mình những kiến thức hữu ích được tổng hợp trong bài viết trên để sớm khỏi bệnh cũng như chủ động bảo vệ bản thân sớm khỏi các vấn đề về xương khớp.
Bài viết liên quan: