Chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y có khả năng kiểm soát cơn đau, giảm tê cứng vai, gáy, lưng, đồng thời giảm thiểu nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này thường cho tác dụng chậm, kém hiệu quả hơn so với các loại thuốc hiện đại nên chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ.
Thoái hóa đốt sống cổ có nên điều trị bằng Đông y không
Thoái hóa đốt sống cổ là tình trạng suy yếu các bộ phận cấu thành như bề mặt đốt sống, đĩa đệm đốt sống, túi hoạt dịch, dây chằng. Bệnh thường gây ra những cơn đau từ âm ỉ đến dữ dội, cứng cổ và hạn chế vận động. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát kịp thời, các đốt sống cổ có thể bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến yếu, tổn thương nặng và tàn phế.
Theo y học hiện đại, cơ chế thoái hóa đốt sống cổ liên quan mật thiết đến quá trình lão hóa tự nhiên cùng với các yếu tố thuận lợi như vận động sai tư thế, lao động nặng, béo phì, thừa cân, chấn thương. Việc điều trị bệnh theo Tây y chỉ có tác dụng cải thiện triệu chứng, phục hồi chức năng, đồng thời ngăn ngừa các biến chứng nặng.

Theo quan niệm của Đông y, thoái hóa đốt sống cổ thuộc phạm vi chứng bệnh. Khác với Tây y, Đông y cho rằng bệnh này là do phong thấp xâm nhập vào cơ thể dẫn đến kinh lạc bị tắc nghẽn khiến khí huyết bị ngưng trệ.
Không sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm như Tây y, y học cổ truyền áp dụng các bài thuốc từ dược liệu có độ an toàn riêng biệt cho từng bệnh tùy theo đặc điểm, tính chất và vị trí của các cơn đau. Ngoài tác động đến các biểu hiện lâm sàng, các bài thuốc Đông y còn giúp cải thiện tuần hoàn máu, bồi bổ sức khỏe.
Hiện nay, rất nhiều bệnh nhân lựa chọn chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y bởi ưu điểm lành tính, an toàn, phù hợp với nhiều đối tượng kể cả những người mắc bệnh cơ địa và không ảnh hưởng đến chức năng gan, thận. Ngoài tác dụng kiểm soát cơn đau và các triệu chứng kèm theo, các bài thuốc nam từ Đông Y còn giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi, giúp người bệnh ngủ ngon, ăn ngon hơn trước.
Mặc dù có những ưu điểm vượt trội nhưng phương pháp điều trị này vẫn cho tác dụng chậm và hạn chế so với các loại thuốc hiện đại. Vì vậy, khi cơn đau dữ dội, việc sử dụng thuốc Đông y có thể không mang lại hiệu quả như mong đợi. Hơn nữa, chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ, chưa có biến chứng hẹp kết mạc, gai cột sống,….
6 Bài thuốc chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y
Trong Đông y, thoái hóa đốt sống cổ được chia thành nhiều thể bệnh với đặc điểm, biểu hiện lâm sàng và đặc điểm là các cơn đau. Theo đó, mỗi bệnh sẽ có thuốc đặc trị riêng để tác động trực tiếp vào các cơ quan bị tổn thương, đau nhức, đồng thời hỗ trợ phục hồi chức năng vận động.
Dưới đây là một số bài thuốc Đông y chữa thoái hóa đốt sống cổ thường được áp dụng:
Bài thuốc chữa thoái hóa đốt sống cổ chữa đau thắt lưng

Cột sống thắt lưng là vị trí phải chịu nhiều áp lực từ các hoạt động thể chất cũng như trọng lượng cơ thể. Do đó, cơ địa này thường dễ bị tổn thương, thoái hóa và suy yếu. Nhiều trường hợp thoái hóa đốt sống cổ còn kèm theo những cơn đau thắt lưng, ban đầu có thể nhẹ nhưng sau đó cơn đau có thể nặng dần lên theo thời gian và có xu hướng lan xuống hai chi dưới.
Đối với trường hợp thoái hóa đốt sống cổ kèm theo đau thắt lưng, Đông y thường dùng bài thuốc Hoạt huyết độc, ký sinh trùng hoặc Hữu quy hoàn để giúp tán phong, tán phong, thông kinh lạc, bổ khí, dưỡng huyết. Ngoài tác dụng giảm đau, vị thuốc này còn có tác dụng bổ thận tráng dương.
- Hữu quy hoàn: Chuẩn bị cốt toái bổ, thục địa, chó đẻ, đậu ván mỗi vị 12g, thục địa 16g, hoài sơn mỗi vị 8g, cam thảo, phụ tử, nhục quế mỗi vị 4g. Các vị thuốc cho vào ấm với lượng nước phù hợp và đun trên lửa nhỏ. Chia nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày.
- Độc hoạt tang ký sinh thang gia giảm: Dùng ngưu tất, đỗ trọng, phòng phong, độc hoạt, tang ký sinh, sinh địa, bạch thược mỗi vị 12g, đương quy, Đẳng sâm mỗi vị 16g, Tần giao, quế chi, tê tê mỗi vị 8g, phụ tử chế 8g, 6g cam thảo. Mỗi ngày sắc uống 1 thang, áp dụng liên tục trong 10 ngày và có thể lặp lại liệu trình cho đến khi các biểu hiện bệnh lý thuyên giảm hẳn.
Chữa thoái hóa đốt sống cổ do co cứng bằng thuốc Đông y
Thoái hóa đốt sống cổ (cấp tính) thường khởi phát khi bị nhiễm lạnh đột ngột, dẫn đến khí huyết bị ứ trệ, gây đau nhức, cứng khớp đốt sống cổ, vận động cổ khó khăn. Đối với thể bệnh này, Đông y áp dụng bài thuốc Khương Hoạt thắng thấp để cải thiện hoặc bài Can khương thương truật gia giảm để giúp tán phong nhiệt, khu phong, ôn thông kinh lạc, trừ thấp hiệu quả.
- Khương hoạt thắng thấp: Dùng cao ban long, cam thảo, quế chi mỗi vị 8g, xuyên khung, độc hoạt mỗi vị 12g, khương hoạt, kinh giới mỗi vị 10g. Mỗi ngày dùng 1 thang sắc lấy nước uống. Áp dụng liên tục trong 10 ngày.
- Can khương thương truật gia giảm: Chuẩn bị giun chỉ, ngưu tất, thương truật, khương Hoài mỗi vị 12g, phục linh 10g, can khương 6g. Các vị thuốc cho vào ấm sắc với lượng nước, sắc kỹ. Mỗi ngày uống 1 thang cho đến khi bệnh thuyên giảm hẳn.
Bài thuốc chữa thoái hóa đốt sống cổ do nhiễm lạnh, nhiễm gió lâu ngày

Thoái hóa đốt sống cổ do nhiễm lạnh lâu ngày có biểu hiện đau âm ỉ vùng đầu, vai, lưng trên và gáy, cứng cổ dẫn đến khó xoay cổ, cúi cổ. Ngoài biểu hiện lâm sàng, bệnh nhân nhiễm phong lâu ngày còn có thể trạng kém, sợ lạnh, mệt mỏi, chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng.
Để tiêu biến chứng bệnh này, Đông y thường sử dụng bài thuốc Quế Chi Gia Cát Căn Thang giúp khu phong, thông lạc, tán kết.
- Chuẩn bị: Xuyên khung, Bạch thược, Đương quy, Trúc đào, Quế chi, Mộc qua mỗi thứ 9g, Táo nhân 3 quả, Tam thất, Gừng tươi (Sinh khương) mỗi thứ 3g, Cát căn 15g, Cam thảo 6g.
- Thực hiện: Sau khi rửa sạch các vị thuốc, bạn cho vào ấm với một lượng nước vừa đủ và sắc kỹ trong vòng 20 – 30 phút. Chia nước thuốc thành 3 lần và uống hết trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang và áp dụng liên tục trong 10 ngày.
Điều trị thoái hóa đốt sống cổ kèm theo đau thắt lưng mãn tính theo Đông y
Thoái hóa đốt sống cổ kèm theo đau thắt lưng mãn tính là bệnh tiến triển trong nhiều năm. Ngoài các biểu hiện lâm sàng, bệnh kéo dài còn khiến khí huyết, huyết hư. Vì vậy, người bệnh không chỉ bị đau mỏi vai gáy, đau thắt lưng, khó vận động, tê bì tứ chi mà còn kèm theo một số triệu chứng toàn thân như mất ngủ, kém ăn, da xanh xao, chóng mặt, hơi thở ngắn.
Đối với thể bệnh này, người bệnh cần áp dụng bài thuốc Hoàng kỳ quế chi giúp ích khí, thông kinh, dưỡng huyết. Trường hợp có các triệu chứng thận hư, huyết ứ, hàn thấp sẽ được cân nhắc tăng giảm liều lượng phù hợp.
- Chuẩn bị: Bạch thược, Chi tử mỗi vị 12g, Kê huyết đằng 15g, Quế chi, Cát căn mỗi vị 9g, Sinh khương 6g, Đại táo 4 quả, Hoàng kỳ 18g.
- Thực hiện: Các vị thuốc sau khi rửa sạch cho vào ấm với lượng nước vừa đủ, sắc trên lửa nhỏ. Chia nước thuốc thành 3 phần và uống sau các bữa ăn chính. Áp dụng liên tục trong 10 ngày và có thể lặp lại liệu trình khi cần thiết.
Trường hợp huyết ứ thêm nhũ hương, thổ long, hồng hoa. Hoặc thêm ngũ gia bì, câu kỷ tử, dâm dương hoắc. Nếu hàn thấp thêm Khương hoạt, uy linh tiên mỗi vị 9g.
Bài thuốc chữa thoái hóa đốt sống cổ kèm hẹp cột sống

Thoái hóa đốt sống cổ có thể kèm theo tình trạng hẹp ống sống, gây chèn ép vào rễ thần kinh và tủy sống. Người mắc bệnh này không chỉ đau cột sống, cứng cổ, giảm khả năng vận động mà còn có các triệu chứng do dây thần kinh bị chèn ép như chóng mặt, buồn nôn, nôn, chóng mặt, ù tai, mờ mắt.
Để cải thiện các triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ kèm theo hẹp ống sống, Đông y thường áp dụng bài thuốc Đinh Huyền Thang với công năng hoạt huyết, chỉ thống, khu phong, hóa đờm.
- Chuẩn bị: Bán hạ, tằm bì, thiên ma mỗi vị 9g, Bạch thược, Dạ giao đằng mỗi vị 24g, Phục linh 15g, Nhân sâm 30g, Câu kỷ 20g.
- Thực hiện: Sau khi rửa sạch các vị thuốc, bạn cho vào ấm với 1,5 lít nước đun sôi khoảng 20 phút thì tắt bếp. Chia nước thuốc thành 3 phần và uống hết trong ngày. Uống 1 thìa cà phê mỗi ngày.
Một số biện pháp khắc phục khác
Ngoài ra, trong Đông y còn có một số bài thuốc chữa thoái hóa đốt sống cổ khác như:
- Bổ thận thang gia giảm: Bài thuốc này thích hợp cho người già bị thoái hóa đốt sống cổ với tác dụng khu phong, tán hàn, bổ thận tráng dương. Dùng khổ sâm, tục đoạn, đỗ trọng, mỗi vị 12g, thương truật, bổ xương chỉ, thỏ ty tử mỗi vị 8g, tang ký sinh 16g, thục địa 12 – 16g, khương hoạt, độc hoạt mỗi vị 8 – 12g. Các vị thuốc đem đi sắc lấy nước uống. Mỗi ngày dùng 1 thang.
- Thân thống trục ứ thang: Chuẩn bị hồng hoa, ngưu tất, xuyên khung mỗi vị 10g, tần giao, ô dược, khương Hoài mỗi vị 12g, hương phụ 6g, thổ long 6 – 8 vị, đào nhân, ngũ linh chi mỗi vị. 8g, cam thảo 4g, đương quy 16g. Các vị thuốc đem sắc lấy nước chia làm 2 lần uống trong ngày. Bài thuốc này thích hợp cho người thoái hóa đốt sống cổ với những cơn đau cấp do lao động quá sức, khuân vác nặng, thay đổi tư thế đột ngột.
Một số lưu ý khi chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y

Chữa thoái hóa đốt sống cổ bằng Đông y có thể giúp giảm đau mỏi cổ và các triệu chứng kèm theo. Đồng thời giúp phục hồi chức năng vận động vùng cổ đáng kể. Việc áp dụng các bài thuốc này thường xuyên và đúng cách còn giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe toàn diện.
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu khi áp dụng phương pháp này, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Các bài thuốc Đông y chữa thoái hóa đốt sống cổ thường có tác dụng chậm và kém hiệu quả hơn các loại thuốc hiện đại. Vì vậy, trong trường hợp cơn đau khởi phát dữ dội, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để giúp kiểm soát các triệu chứng trong thời gian sớm nhất, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
- Trong Đông y có rất nhiều bài thuốc cổ phương với những dược tính và công năng khác nhau. Để chọn được loại thuốc phù hợp, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được bắt mạch và chẩn đoán. Từ đó, hướng dẫn loại thuốc phù hợp, và điều chỉnh liều lượng tùy theo mức độ của các triệu chứng.
- Mặc dù được đánh giá là có độ an toàn cao nhưng thuốc Đông y vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ, đặc biệt là trong trường hợp dùng thuốc quá liều hoặc không phù hợp. Vì vậy, người bệnh cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và tần suất sử dụng.
- Những người bị cao huyết áp, tiểu đường, viêm gan, thận hoặc các bệnh nội khoa khác cần thông báo với bác sĩ để được cân nhắc và gia giảm loại thuốc phù hợp.
- Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị dứt điểm bệnh thoái hóa đốt sống cổ cũng như các bệnh mãn tính về xương khớp. Vì vậy, bên cạnh việc áp dụng các phương pháp điều trị, người bệnh cần bổ sung đầy đủ các khoáng chất cần thiết và tăng cường luyện tập thể dục, thể thao, loại bỏ các thói quen xấu.
- Trường hợp đốt sống cổ bị tổn thương nặng, hình thành các gai xương và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, người bệnh nên cân nhắc can thiệp ngoại khoa (phẫu thuật) nếu điều trị bảo tồn không mang lại kết quả.
Bài viết đã tổng hợp một số bài thuốc Đông y chữa thoái hóa đốt sống cổ được nhiều người lưu truyền. Tuy nhiên, trước khi áp dụng, người bệnh cần hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn loại thuốc phù hợp. Ngoài ra, cần kết hợp lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ và tập thể dục thường xuyên để đạt hiệu quả tốt nhất.
Bài viết liên quan: