Học cách chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối phù hợp để tăng khả năng phục hồi, bảo vệ xương khớp và ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn. Dưới đây là thông tin về các vấn đề bệnh nhân và người chăm sóc cần lưu ý.
Cách chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối thường liên quan đến yếu tố tuổi tác nên người cao tuổi là đối tượng thường gặp nhất. Tuy nhiên, hiện nay xu hướng mắc bệnh ngày càng trẻ hóa do tác động của nhiều yếu tố bên ngoài và bên trong cơ thể. Ví dụ như do tính chất làm việc nặng nhọc, ăn uống thiếu chất, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, v.v.
Tình trạng thoái hóa diễn tiến âm thầm, sau đó bùng phát với các triệu chứng nghiêm trọng do khớp gối bị tổn thương ngày càng nặng. Người bệnh thường gặp các vấn đề như đau khớp gối, tê nhức, sưng tấy… khi bị thoái hóa khớp. Cơn đau có thể lan rộng, tổn thương có thể gây áp lực lên các dây thần kinh xung quanh.
Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe. Vì vậy, khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường trên cơ thể, đặc biệt là khớp gối, bạn nên chủ động thăm khám và điều trị. Cải thiện từ giai đoạn hình thành bệnh giúp bạn tăng khả năng điều trị, đảm bảo an toàn cho khớp gối.
Ngoài việc điều trị theo phác đồ của bác sĩ thì cách chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối cũng góp phần quan trọng giúp quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả cao nhất. Một số vấn đề được đề cập như sau:
Theo dõi tình trạng sức khỏe và giao tiếp với bệnh nhân
Các bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để kịp thời can thiệp và điều trị khi cần thiết. Ngoài ra, người chăm sóc cũng nên chú ý đến các triệu chứng của bệnh nhân. Nếu xảy ra phản ứng hoặc các triệu chứng bất thường, người chăm sóc cần thông báo cho bác sĩ để được hỗ trợ xử lý.
Để người bệnh nắm được tình trạng sức khỏe và nâng cao ý thức cho người bệnh trong quá trình điều trị, bác sĩ và người nhà nên trao đổi với bệnh nhân. Đồng thời thông báo cho người bệnh biết những điều trị cần thiết, những việc cần làm và những điều cần tránh.
Không chỉ vậy, trong trường hợp bệnh nặng, các bác sĩ chuyên khoa cần thông báo cho người thân và bệnh nhân biết tình hình hiện tại. Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra được đề cập trước để người chăm sóc và bản thân người bệnh chuẩn bị tâm lý đối mặt với nó.
Tạo không gian thoải mái cho người bệnh nghỉ ngơi
Người bệnh cần nghỉ ngơi, thư giãn nhiều hơn để cơ thể sớm hồi phục, giảm các triệu chứng đau khớp gối tái phát hoặc trở nặng. Người chăm sóc nên tạo không gian nghỉ ngơi thoải mái cho người bệnh, tránh gió lạnh hoặc thời tiết thay đổi đột ngột khiến cơn đau nặng hơn.
Chuẩn bị một chiếc giường thoải mái, gối phù hợp và gối đỡ đầu gối, đảm bảo gối không quá mềm cũng không quá cứng. Ngoài ra, người bệnh cần chuẩn bị chăn đắp để giữ ấm cho cơ thể khi thời tiết thay đổi. Nằm nghỉ ngơi với tư thế thoải mái, tránh vận động mạnh, trở mình đột ngột khiến cơn đau dữ dội hơn.
Người bệnh có thể đi lại nhẹ nhàng, vận động khớp gối sau khi cảm thấy cơn đau thuyên giảm để duy trì vận động cho cả hai chi, tăng tuần hoàn máu, giảm tình trạng ứ máu, thiếu máu và chất dinh dưỡng ở khớp gối.
Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
Người bệnh có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc giảm đau để hỗ trợ điều trị các triệu chứng đau nhức xương khớp. Người chăm sóc bệnh nhân cần nhắc nhở người bệnh uống thuốc đúng giờ và lưu ý hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Nếu nhận thấy người bệnh gặp phải các triệu chứng bất thường sau khi dùng thuốc, cần thông báo cho bác sĩ để được hỗ trợ.
Áp dụng các phương pháp giảm đau khi cần thiết
Trường hợp bệnh nhân thoái hóa khớp nhẹ, bên cạnh việc sử dụng thuốc giảm đau, có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà bằng các nguyên liệu tự nhiên, giảm nguy cơ tác dụng phụ so với các loại thuốc hiện đại. Chẳng hạn như các phương pháp xoa bóp, chườm nóng, chườm lạnh hoặc sử dụng kết hợp các loại thảo dược để hỗ trợ giảm đau.
Tham khảo một số phương pháp được áp dụng rộng rãi hiện nay:
- Chườm nóng: Nhiệt độ của nước giúp làm dịu cơn đau nhức, khó chịu do thoái hóa khớp gối gây ra. Đồng thời, nước ấm còn giúp kích thích tuần hoàn máu, kéo giãn các khớp, tránh căng cứng cơ. Ngày bôi 3-4 lần trong trường hợp đau nhiều.
- Xoa bóp, massage: Tác động vừa phải, xoa bóp nhẹ nhàng vùng đau nhức cho người bệnh giúp thư giãn, tăng tuần hoàn máu từ đó giảm cảm giác khó chịu. Đồng thời, thông qua đó, giúp người bệnh tránh được tình trạng teo cơ do nằm, ngồi quá lâu.
- Tắm nước nóng: Tương tự như cách chườm nóng, người bệnh có thể dùng nước ấm để tắm giúp thư giãn cơ thể, giảm đau nhức nhẹ. Bạn có thể kết hợp nhỏ vài giọt tinh dầu thảo mộc vào nước tắm để thư giãn cơ bắp, điều hòa khí huyết, giảm đau nhức và giúp ngủ ngon hơn.
Ngoài các phương pháp trên, người chăm sóc có thể sử dụng các loại thảo dược thiên nhiên dưới dạng thuốc bôi vào chỗ đau của bệnh nhân hoặc thuốc sắc uống để giảm đau nhức xương khớp. Các mẹo dân gian lành tính, ít tác dụng phụ cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này phù hợp với trường hợp bệnh nhẹ. Những người bị đau nặng phải được điều trị và theo dõi y tế.
Hỗ trợ người bệnh vận động, tập luyện
Thoái hóa khớp gối gây ra những cơn đau từ âm ỉ đến dữ dội khiến người bệnh đi lại, vận động khớp rất khó khăn. Do đó, người bệnh thường có xu hướng ngồi hoặc nằm lâu để giảm đau. Tuy nhiên, không hoạt động có thể làm cho tình trạng thoái hóa trở nên tồi tệ hơn.
Vì vậy, các bác sĩ khuyến khích bệnh nhân thoái hóa khớp gối nên duy trì thói quen tập thể dục, vận động. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách vận động sao cho phù hợp nhất với tình trạng thoái hóa của bệnh nhân. Lựa chọn môn thể dục, thể thao phù hợp giúp người bệnh giảm thiểu rủi ro trong quá trình luyện tập.
Duy trì một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể và người bệnh xương khớp nói riêng. Trong quá trình điều trị, người chăm sóc cần điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày của bệnh nhân cho phù hợp. Lựa chọn thực phẩm, bổ sung các chất cần thiết như vitamin, khoáng chất, v.v.
Đồng thời, người bệnh trong thời gian này nên hạn chế ăn những thực phẩm gây bất lợi cho quá trình điều trị thoái hóa khớp gối. Ví dụ như đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ uống có cồn, chất kích thích, đồ ăn quá ngọt hoặc quá mặn, đồ ăn nhanh. Ngoài ra, người bệnh nên hạn chế ăn nhiều thịt đỏ, để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Cải thiện thực đơn ăn uống hàng ngày giúp người bệnh nâng cao thể chất và tinh thần, giúp bệnh sớm phục hồi, phòng ngừa các biến chứng. Việc điều chỉnh thói quen ăn uống, bổ sung thực phẩm lành mạnh còn giúp người bệnh kiểm soát cân nặng, giảm áp lực của trọng lượng cơ thể lên khớp gối.
Lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người bệnh
Bệnh nhân thoái hóa khớp gối gặp phải các triệu chứng đau nhức, khó chịu. Điều này khiến người bệnh cảm thấy lo lắng, tinh thần không thoải mái, tâm lý ổn định. Nếu kéo dài sẽ gây trở ngại về tâm lý khiến việc điều trị trở nên khó khăn, dễ gây ra tình trạng thiếu ngủ, mất tập trung, chán ăn,…
Để phòng tránh những rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân, người chăm sóc nên dành thời gian lắng nghe những băn khoăn, khó khăn của bệnh nhân. Đồng thời nên động viên, an ủi người bệnh, tạo không khí vui vẻ, thoải mái để cơ thể người bệnh nhanh hồi phục, tràn đầy sức sống.
Những lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối
Trên đây là cách chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối, bạn đọc có thể tham khảo. Theo thống kê, tình trạng bệnh nhân điều trị tại nhà qua theo dõi vẫn có khả năng xuất hiện các triệu chứng bất thường, hoặc có trường hợp cơn đau trở nên nặng hơn mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
Vì vậy, người chăm sóc cần theo dõi các triệu chứng của bệnh nhân. Nếu nhận thấy người bệnh có những biểu hiện bất thường cần báo ngay cho bác sĩ để được hướng dẫn điều trị sớm. Việc theo dõi và nắm bắt tình hình sức khỏe hiện tại của người bệnh giúp người chăm sóc biết cách điều chỉnh phù hợp theo phác đồ của bác sĩ.
Bên cạnh đó, bản thân người bệnh nên tìm hiểu về tình trạng bệnh lý mà mình đang gặp phải, cùng với đó là cách điều trị và phòng ngừa biến chứng để giúp việc điều trị đạt được hiệu quả tốt nhất. Đi khám sức khỏe định kỳ và thông báo cho bác sĩ về các triệu chứng bạn đang gặp phải.
Trên đây Gens đã chia sẻ cách chăm sóc bệnh nhân thoái hóa khớp gối tại nhà, bạn đọc cần lưu ý. Ngoài việc tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh những nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, người bệnh cần điều chỉnh thói quen sinh hoạt, ăn uống cho phù hợp.
Bài viết liên quan: